(Π)Άγια νύχτα

Οι τελευταίες ημέρες πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων στις εκδόσεις, έχουν πολύ κόπο και πολύ ξενύχτι, ατέλειωτους αιώνες μαζεμένους πάνω στα μάτια και στα χέρια σου, που πάντα κινδυνεύουν από το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα ή κάτι τέτοιο. Αυτές τις ώρες που η νύχτα έχει έρθει σαν ταξίδι στο νου για να αρμενίζεις ψηλά με φτερά στα πόδια και στα χέρια (που πάντα κινδυνεύουν από το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα ή κάτι τέτοιο, μην το ξεχνάμε).
Την ώρα, λοιπόν, που περιμένεις να επιμεληθείς ένα κείμενο ή να το γράψεις, μπορείς να πλάσεις κόσμους μυστικούς, σε μια νύχτα που δεν μπορείς να ξεφύγεις από τα «πάγιά» σου, όπως και να λέγονται αυτά, σε μια νύχτα που κοντεύει η άγια νύχτα και που κάνει τόσο κρύο που γελάς μόνος σου, παίζεις με τις λέξεις και βγάζεις νέες. Μια νύχτα που έχει πάγο πάνω στα αυτοκίνητα, πώς λέγεται; Πάγια νύχτα…
Μα το μυαλό δεν σ’ αφήνει να ξαποστάσεις στη χαρά, γεννημένο να σκέφτεται είναι. Να σκέφτεται τα «πάγια», αυτά που σε κυκλώνουν. Μπήκε το δώρο των Χριστουγέννων; Πάλι έχει κίνηση; Πώς άλλαξε η ζωή μου; Πώς τα πήγα στη συνέντευξη με τον Χωμενίδη; Ήμουν ο εαυτός μου; Είμαι ακόμα ο εαυτός μου; Πόσο σου ήρθαν τα τέλη; Πόσο πληρώνεις πάγιο;

Γυρίζω το κλειδί στη μίζα, η Γερμανίδα μου με προειδοποιεί με μια νιφάδα στο ταμπλό ότι όλα είναι παγωμένα, αν θες να τα λέμε πάγια εκ του πάγου, ανάβω τσιγάρο και νομίζω ότι ο καπνός κάνει κρυστάλλους στο σκοτάδι, υπάρχουν πάγια που μπορείς να πληρώσεις σε κάποιο γκισέ, υπάρχουν και τα «πάγια» εκείνα που δεν ξεπληρώνονται, ενώ συνεχίζεις να τα «πληρώνεις». Τοις μετρητοίς, κιόλας, κι αυτά τα «πάγια», το μόνο αντάλλαγμα που σου ζητούν, είναι μερικές γκινέες απ’ τη σκέψη σου. Η αληθινή μου ευχή για το 2010, είναι να ξεπληρώσουμε τα «πάγιά» μας και να πάμε, πιο δυνατοί, στο παρακάτω, να παγιωθούμε σε αυτά που επιθυμούμε. Και θα είναι η πρώτη φορά που μπορείς να παγιωθείς, χωρίς «πάγια», ειρωνικό δεν είναι;

Ήταν μια νύχτα άγια που σκέφτηκα τα «πάγια», όλα τριγύρω παγωμένα-πάγια, σε μια νύχτα άγρια. Σε μια νυχτιά που έκοβες το κρύο με το μαχαίρι, ενώ άκουγες το θόρυβο του κρύου στα δόντια σου και τριγύρω είχε (π)άγια σιωπή. Μία από δαύτες που, κάποιες φορές, (σου) λέει τα πάντα…

FLUTE ROCK, 42 ΕΤΩΝ*

Ήταν 20 Δεκεμβρίου 1967 όταν οι Ίαν Άντερσον και Γκλεν Κόρνικ σχηματίζουν το ροκ γκρουπ των Jethro Tull.

Ένας από τους πολλούς θείους που είχα, ήταν αγροφύλακας. Ήταν ο απόλυτος νόμος των αγρών, λόγω της δικαιοσύνης που διακατείχε. Ένας απλός και ήσυχος άνθρωπος που αγαπούσε όλο τον κόσμο, που είχε μια υπέροχη οικογένεια και μια ήσυχη ζωή. Ένας συνάδελφός του, Βρετανός στην καταγωγή και λίγο… μπαρμπαδουλειάς, που «έπιαναν» τα χέρια του, εφηύρε τη μηχανή της σποράς, που έλυσε τα χέρια των γεωργών και τους έκανε να πίνουν malt στην υγειά του. Ταυτόχρονα, αρκετά χρόνια αργότερα, αφού ο ίδιος έζησε μεταξύ των ετών 1674 και 1741, θα ονοματοδοτούσε ένα από τα πιο δημοφιλή συγκροτήματα της ροκ. Ξέχασα να σας τον συστήσω. Το όνομά του ήταν Jethro Tull...

Οι του συγκροτήματος κράτησαν αυτό το όνομα για μία εβδομάδα και αυτό ήτο άθλος! Κάθε εβδομάδα που έπαιζαν και σε κάποιο άλλο μέρος, άλλαζαν και το όνομά τους, κανένα δεν τους καθόταν καλά. Τελικά, αυτό ήταν και το τελευταίο όνομα που άλλαξαν. Τον Ιανουάριο του 1968 ηχογράφησαν το single «Sunshine Day», που κυκλοφόρησε από την MGM Records, αλλά το Jethro Tull - από λάθος - τυπώθηκε Jethro Toe. (Αν τον βρείτε αυτόν τον δίσκο να τον πάρετε, είναι συλλεκτικός. Άρα, να έχετε και το καρνέ των επιταγών μαζί σας).
Το ιδιαίτερό τους στοιχείο, από το ξεκίνημα έως και σήμερα, ήταν και είναι, τόσο το περίφημο φλάουτο, όσο και τα αξεπέραστα φωνητικά του τραγουδιστή και ηγέτη του συγκροτήματος, αυτής της εμβληματικής φιγούρας που φέρει το όνομα Ian Anderson. Οι Tull, αρχικά, έπαιζαν μπλουζιές, στη συνέχεια πασπάλισαν με στοιχεία από κλασική, φολκ, έθνικ και τζαζ μουσική και έψησαν το γλυκό με αύρες από φλάουτο. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο οι δημοσιογράφοι επινόησαν τον όρο «flute rock», μόνο και μόνο για να μπορέσουν να περιγράψουν και να οριοθετήσουν τη μουσική των Jethro.

Μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 30 albums, έχουν πουλήσει περισσότερα από 60 εκατομμύρια αντίτυπα, έχουν δώσει πάνω από 2.500 live σε 40 χώρες.
Τώρα πια, που έχουμε πάρει μια απόσταση από τα γεγονότα, οι Jethro Tull θεωρήθηκαν – και όχι άδικα – ως οι πρωτεργάτες αυτής της μουσικής κίνησης που, αργότερα, χαρακτηρίστηκε ως art rock. Δεν ήταν, όμως, ο μοναδικός τίτλος, η μοναδική ταμπέλα που κουβάλησαν. Τα «Benefit» και «Aqualung» ήταν η αποτύπωση του ταλέντου τους, αυτό το ταλέντο που μπορεί να διαπρέπει στο «art rock», στο «blues rock», στο «folk rock» ή όπως αλλιώς μπορεί να ειπωθεί. Το θέμα είναι να μπορείς, χωρίς μεγάλη σκέψη, να αποκωδικοποιήσεις τον ήχο τους, αφού για τους Jethro Tull δεν υπάρχουν μόδες και μουσικά κινήματα, η ροκ είναι μία, διάολε. Αλλά υπάρχουν οι διαφορετικές εκφάνσεις της.
«Σε όλη μου την πορεία ήμουν ο τύπος που έπαιζε φλάουτο σε μια ροκ μπάντα. Ποτέ δεν άντεχα τον δυνατό θόρυβο με τον οποίον είναι συνυφασμένο το ροκ και θεωρούσα ότι τα καλύτερά μου τραγούδια όπως το "Aqualung" ή το "Locomotive Breath" μπορούν να αναδείξουν τη δυναμική τους και χωρίς ηλεκτρισμό, μόνο με ακουστικά όργανα».

Οι Jethro Tull «χτύπησαν» σε μια συγκεκριμένη στιγμή της ιστορίας γενικά και της μουσικής ειδικότερα, τότε που εξέπνεαν οι αγάπες και τα λουλούδια των 60s. Τη στιγμή, δηλαδή, που target είναι ο στόχος που μεταβάλλεται και που το target group υποστηρίζει, κουρασμένο, «δεν έχουμε τη διάθεση να αλλάξουμε τον κόσμο, δεν μπορούμε ή δεν ξέρουμε πώς να τον αλλάξουμε. Αλλά θα συνεχίσουμε να λέμε πόσο fucked up είναι». Από έναν τύπο, που είναι όλη μέρα μέσα στα λουλούδια, παίρνουν το όνομά τους και ο δικός μου θείος είναι εκεί ψηλά και δεν ανακάλυψε κάτι όπως ο Τζέθρο και ούτε έδωσε σε συγκρότημα το όνομά του. Άλλωστε, πόση επιτυχία θα έκανε ένα συγκρότημα με το όνομα «Φώντας Κίτσιος»;

* Το κείμενο αυτό αφιερώνεται στο θείο μου που ήταν ροκ…

Πηγές

wikipedia.org www.jethrotull.com http://www.j-tull.com/

30 χρόνια London Calling

14 Δεκεμβρίου 1979, οι Clash κυκλοφορούν το άλμπουμ τους «London Calling», ένα από τα πιο επιδραστικά, όλων των εποχών.

Πέρασαν κιόλας 30 χρόνια, ε; Φακ, σαρανταρίζω… Στις 14 Δεκεμβρίου του 1979 κι ενώ ήμουν ήδη 7 ετών, κυκλοφόρησε το «London Calling» των λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων Clash. 30 χρόνια μετά, το συγκρότημα αποφάσισε την επανακυκλοφορία του άλμπουμ με μια ξεχωριστή έκδοση.
Στο πακέτο, που θα έχει την πιασάρικη ονομασία «London Calling: 30th Anniversary Legacy Edition», εκτός από το cd, θα υπάρχει επίσης και το ντοκιμαντέρ «The Last Testament: The Making of London Calling» με μουσικά video και home made κινηματογραφικό υλικό του συγκροτήματος.
Τω καιρώ εκείνω, λοιπόν, και ενώ είχε μεσολαβήσει η διάλυση των Sex Pistols – εκείνο τον Ιανουάριο του 1978 - οι Clash, το καλοκαίρι του 1979, μπήκαν ξανά στο studio, αυτή τη φορά με παραγωγό τον Guy Stevens. Ας μην ξεχνάμε ότι είχε αναλάβει την παραγωγή πολλών από τα κλασικότερα τραγούδια τους. Μαζί, λοιπόν, ηχογράφησαν το «London Calling». Το LP είναι διπλό αλλά πωλείται στην τιμή του ενός, «πάρτε, κύριοι, τους Clash, δεν θέλουμε να βγάλουμε φράγκα». Αυτό ήταν κατά σειρά το 3ο τρίτο τους lp, από το οποίο βγαίνουν τα singles London Calling / Armagideon Time και Rudie Can't Fail / Bankrobber / Rockers Galore.
Θέλετε να αναφερθώ στις περγαμηνές του; Ας μην το πάμε μακριά. Σύμφωνα με δημοψήφισμα αναγνωστών του περιοδικού Rolling Stone, ο δίσκος αυτός χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους καλύτερους δίσκους της δεκαετίας του ‘80. Του ’80; Μα, κυκλοφόρησε το ’79. Λεπτομέρειες. Κάλλιο αργά παρά ποτέ, το 2006, το περιοδικό ΤΙΜΕ το συμπεριλαμβάνει στα 100 καλύτερα albums που κυκλοφόρησαν, ever. Πέραν των διακρίσεων και των πωλήσεων, το σημαντικό είναι ότι στη συνείδησή μας παραμένει στα κορυφαία του είδους. Ακόμα και η εικόνα του εξωφύλλου είναι αντικείμενο για συζήτηση, remember, 30 χρόνια μετά. Η φωτογράφος Pennie Smith, που είχε κάνει τη φωτογράφιση, δεν πειθόταν με τίποτε να χρησιμοποιηθεί αυτή για το εξώφυλλο του δίσκου, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει καλή εστίαση.

30 χρόνια μετά - κι ενώ συνεχίζουμε να κινούμαστε με τη θέα που μας επιτρέπει η ομίχλη της εποχής, ενώ κοιτάζοντας πίσω, από απόσταση, όλα φαίνονται καθαρότερα, κατά πώς διατείνεται κι ο Κούντερα - το αυθεντικό artwork του άλμπουμ London Calling πρόκειται να μπει σε δημοπρασία. Σκίτσα, σχέδια και ζωγραφιές που οδήγησαν στον δίσκο του 1979, αναμένεται να φτάσουν το ύψος των 70.000 λιρών. Τη δημοπρασία θα πραγματοποιήσει ο οίκος Bonhams.com, στις 16 Δεκεμβρίου. Πέρα από το artwork, θα διατίθενται προς πώληση και δύο υπογεγραμμένες, σπάνιες φωτογραφίες της μπάντας.

Σύμφωνα με το συγγραφέα Lenny Kaye, «οι Clash ήταν η τέλεια μπάντα, ως μείγμα από τελείως διαφορετικές προσωπικότητες, που όλος ο πολιτικός ζήλος και ο απτόητος ιδεαλισμός της εξερράγησαν μέσω της μουσικής έκφρασής τους». Ή, της όποιας έκφρασής τους. Ειδικά ο Στράμερ και ο Μικ Τζόουνς είχαν συλληφθεί πολλάκις, κατηγορούμενοι από διατάραξη της τάξης μέχρι την κλοπή μιας μαξιλαροθήκης! Τι να κάνεις, αυτά έχουν οι εκκεντρικοί σταρ. Ο Joe Strummer - το πραγματικό του όνομα ήταν Τζον Μέλορ, με πατέρα διπλωμάτη, ενώ ο ίδιος γεννήθηκε στην Άγκυρα - ένα μόλις μήνα πριν από το θάνατό του, το 2002, είχε δηλώσει για την πορεία των Clash: «Ήταν κάτι σαν επίδειξη πυροτεχνημάτων. Κάτι σαν ψυχεδελικό χτύπημα από κεραυνό, κάτι σαν απροσδιόριστο χρώμα».

Η χρονιά τελειώνει και ο κόσμος ψάχνει τους μουσικούς ήρωές του. Μαζεύει τις αναμνήσεις του και αναρωτιέται τι θα ακούσει μέσα στο 2010. Μέχρι τότε, κάνε ένα search στο youtube και δες το video clip του London Calling. Επιτέλους, ας μου κάνει κάποιος μήνυση για διατάραξη κοινής ησυχίας…
London calling to the faraway towns, now war is declared and battle come down…

Περισσότερα, εδώ
wikipedia.org theclash.gr Marcus Gray - "Route 19 Revisited: The Clash and London Calling".

Σαν σήμερα, στη μουσική

8 Δεκεμβρίου 1980, ο Τζον Λένον, μέλος των Beatles, δολοφονήθηκε στη Νέα Υόρκη από τον Μαρκ Τσάπμαν.
O John Winston Ono Lennon ήταν και είναι όλα όσα έχουμε διαβάσει για εκείνον. Ήταν ένα από τα «Σκαθάρια», ήταν ακτιβιστής, είχε έντονη δράση σε κοινωνικά ζητήματα, ήταν ηγετική μορφή του κινήματος ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Με τη σύντροφό του Γιόκο Ονο, κατά πολλούς ρατσιστές η μισητή «κιτρινιάρα» που έφταιγε για τη διάλυση του συγκροτήματος, είχαν συστηματική πολιτική δράση: Από συνεντεύξεις και παραμονή στο κρεβάτι – γυμνοί - για μία εβδομάδα, μέχρι ομιλίες για την παγκόσμια ειρήνη.

Εκείνο το βράδυ της 8ης Δεκεμβρίου του 1980, ο Μαρκ Τσάπμαν πυροβόλησε και τραυμάτισε θανάσιμα τον Λένον, έξω από το ιστορικό κτίριο Dakota της Νέας Υόρκης και ενώ ο τελευταίος επέστρεφε μετά από την ηχογράφηση των τραγουδιών Walking on Thin Ice και It Happened, που προορίζονταν για τον επόμενο δίσκο του. Μπαμ, μπαμ, μπαμ, μπαμ. Τέσσερις σφαίρες καρφώθηκαν στην πλάτη του Λένον, το αίμα-ποτάμι, το σώμα του έπεσε δίπλα στο αντίτυπο του δίσκου Double Fantasy, στο εξώφυλλο του οποίου είχε υπογράψει νωρίτερα. Δύο ημέρες αργότερα, η σορός του αποτεφρώθηκε στο κοιμητήριο του Φέρνκλιφ, στη Νέα Υόρκη.
Τόσο εν ζωή, όσο και μετά το θάνατό του, ο ακούραστος επαναστάτης συνέχισε να αποτελεί ένα σύμβολο της ειρήνης, το αδιαμφισβήτητο αντικείμενο μυθολογίας που από κάποιες πράξεις και μερικούς δίσκους, έτσι, αποσπασματικά, μπορούμε να διακρίνουμε το σπουδαίο ταλέντο του.
«Φαντάσου πως δεν υπάρχει παράδεισος / είναι εύκολο αν προσπαθήσεις / ούτε κόλαση κάτω από μας / πάνω μας μόνο ουρανός...

Υ.Γ.1: 8 Δεκεμβρίου 1979, κυκλοφορεί στις ΗΠΑ το άλμπουμ «The Wall» των Pink Floyd, o εμβληματικός κώδικας αναγνώρισης που μπήκε ανάμεσα σε ντάνες βινυλίων που μπορεί να περιείχαν από το Γιώργο Κατσαρό και το σαξόφωνό του, μέχρι το «Final» των Wham.

Υ.Γ.2: Επίσης στις 8 Δεκεμβρίου, το 1943, γεννήθηκε ο Τζιμ Μόρισον. Έγραφε ποιήματα που κάποιοι εντελώς πεζά τα έλεγαν στίχους, κυρίως, με θέμα τα μάτια.

Λένον, Floyd, Μόρισον. Πόσα βράδια ακούγοντάς τους έχουμε περάσει με φίλους, με βερμούτ και παγάκια, καπνίζοντας, γελώντας ή κλαίγοντας… Μετριούνται οι στιγμές;
Διαβάστε περισσότερα
# Ray Coleman, Lennon: Τhe Definitive Biography, Harper 1992
# Alan Posener (μφ. Γιώργος Παναγιώτου), Λέννον, εκδ. Πλέθρον 1993
# www.johnlennon.com
# wikipedia.org

Λέξεις για τις ημέρες και τις νύχτες

- Προσθέστε τις δικές σας (μας) -

Προσπαθώ να γράψω ένα κείμενο για το Πολυτεχνείο. Βαριέμαι. Όχι το Πολυτεχνείο, για όνομα, αλλά αυτός ο καιρός με έχει διαλύσει. Μας έχει διαλύσει. Ζέστη το πρωί, υγρασία το απόγευμα, κρύο το βράδυ. Και μύγες. Πού σταδιάλα, βρέθηκαν τόσες μύγες; Έχω πάρει συνεντεύξεις από Ντόρα, Αντώνη και Ζορρό (aka Πανίκα) το CAR με πολιτική παρέμβαση, κύριοι, ημιανάς. Η πύλη του Πολυτεχνείου εκεί, το αφιέρωμα (με) περιμένει, εγώ περιμένω Χριστούγεννα και μαζεύω λέξεις. Δικές μου και των άλλων. Και τις δικές σας.

Λέξεις που έχουν μέσα τους μπόλικα φωτάκια στα μπαλκόνια, νύχτες με μυρωδιές καμένης ζάχαρης, περισσότερο μελομακάρονο, καθόλου κουραδιέ. Δεν έκανα λάθος typing, για μένα είναι κουραδιές. Είναι προ-χριστούγεννα, γαμώ τα τέλη κυκλοφορίας μου μέσα, έρχονται τα «δεκεμβριανά». Έρχονται βροχές, έρχονται μπόρες, έρχεται κρύο, κοίτα να ντύνεσαι καλά. Έρωτες, κολλητοί πάνε Ελάτη τα γαμόπαιδα, γιατρέ μου βρίζω πολύ τελευταία, είμαι Αριστοφανικός. Ναι, καπνίζω και πολύ, εσένα τι σε νοιάζει; Βλέμματα έξω από το παράθυρο, μουσικές ήσυχες και dvd τα βράδια, να ανάψω το τζάκι; Γαλλικός στην καφετέρια, ο Μαλτέζος ο Μιλού θέλει αντικαβλέ κολάρο, η Πόλυ ψωνίζει στο ebay, η πόλη ψωνίζεται με τις εορταστικές βιτρίνες, τα Αγγλόνια στόλισαν, εμείς θα στολίσουμε, στολίδι είμαι μόνος μου, πανάθεμα το μπόι μου.
Μελαγχολία-Του-Νοέμβρη με διπλό εσπρέσο, με μονές αναμνήσεις σε σύννεφα μαύρα κι άραχλα, στο βάθος «φως».
Τώρα είμαι καλύτερα, οι λέξεις δεν τελειώνουν ποτέ, ευτυχώς. Συνεχίζω να γράφω για Πολυτεχνείο.
Κουφάλες δεν ξοφλήσαμε, αυτό έχω μόνο να τους πω / τα όνειρα των εραστών δεν σβήνουν...

Τα γενέθλια μιας λογοτεχνικής άρνησης

Ήταν 23 Οκτωβρίου 1964 όταν ο Γάλλος φιλόσοφος Πολ Σαρτρ αρνείται να παραλάβει το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας που του απονεμήθηκε...

Ο Σαρτρ γεννήθηκε το 1905 στο Παρίσι και σπούδασε Φιλοσοφία. Θεωρείται ως ο κυριότερος εκπρόσωπος του Υπαρξισμού, «η ύπαρξη προηγείται της ουσίας». Επηρεασμένος από τη γερμανική φιλοσοφία του υπαρξισμού (Existenzialismus) και απορρίπτοντας τον μπολσεβικισμό, υποστήριζε ένα νέο ουμανισμό σε έναν κόσμο χωρίς την ανάγκη Θεού. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, μετά την καταστολή των εργατικών κινητοποιήσεων στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης από τα κομμουνιστικά καθεστώτα, θεώρησε τον αγώνα του - για πολιτικό και κοινωνικό μετασχηματισμό - αποτυχημένο. Δημοσίευσε τις «Λέξεις», όπου στο βιβλίο αυτό αφηγείται την παιδική του ηλικία και εξηγεί πως, μέσα από τις λέξεις και την ανάγνωση, ανακάλυψε την ύπαρξη.

Εκείνη τη χρονιά, έπειτα από αυτό το βιβλίο, του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το οποίο αρνήθηκε να παραλάβει. Θεώρησε ότι επιβραβεύεται η τοποθέτησή του ενάντια στα κομμουνιστικά καθεστώτα της ανατολικής Ευρώπης.
Ο ίδιος είχε δηλώσει: «Δεν είναι το ίδιο να υπογράφω “Ζαν Πολ Σαρτρ” και το να υπογράφω “Ζαν Πολ Σαρτρ, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας”. Ένας συγγραφέας δεν θα πρέπει να επιτρέπει στον εαυτό του να μετατρέπεται σε θεσμό, ακόμα κι αν αυτό συντελείται με τον πιο τιμητικό τρόπο».
Η ευγενική άρνηση του Σαρτρ να δεχτεί το Νόμπελ έδωσε αφορμή για αγενή και πικρόχολα σχόλια, από το περιοδικό Science της εποχής. Αφού του έδωσαν τον χαρακτηρισμό του «άθεου υπαρξιστή», συνέχισαν λέγοντας ότι «ο Σαρτρ φαίνεται ότι αποδέχεται τη σημασία της επιστήμης, αλλά δεν τη λαμβάνει υπόψη του». Έπειτα από μια σειρά τέτοιων σχολίων, το άρθρο κλείνει με την ακόλουθη χαρακτηριστική φράση: «Ίσως είναι αποκαλυπτικό για την ανωτερότητα της επιστήμης, το γεγονός ότι κανείς απ' όσους πήραν το Νόμπελ της Φυσικής, της Χημείας ή της Ιατρικής δεν αισθάνθηκε υποχρεωμένος να το αρνηθεί…».

4 χρόνια μετά, ο Σαρτρ συμμετέχει ενεργά στα γεγονότα του Μάη του ‘68 στους δρόμους, στα αμφιθέατρα, καθώς και στα Μέσα Ενημέρωσης. Όταν, εκείνη τη χρονιά, εισέβαλαν σοβιετικές δυνάμεις στην Τσεχοσλοβακία για να ανακόψουν τη φιλελευθεροποίηση που ευαγγελιζόταν ο «σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο», ο Σαρτρ ανακοίνωσε, κι ενώ έχει περάσει την ηλικία των 60 χρόνων, την οριστική αποστροφή του προς τον κρατικό κομμουνισμό, όπως αυτός υλοποιήθηκε στη Σοβιετική Ένωση.
Έφυγε από τη ζωή στις 15 Απριλίου 1980, σε ηλικία 75 χρόνων, στο Παρίσι, από πνευμονικό οίδημα. Στην κηδεία του, που έγινε στις 19 Απριλίου 1980, συνέρρευσαν 50.000 άνθρωποι για να τιμήσουν τελευταία φορά τον μεγάλο φιλόσοφο. Η τελευταία κατοικία του Σαρτρ και της συντρόφου του, Σιμόν ντε Μποβουάρ, βρίσκεται στο νεκροταφείο του Μονπαρνάς στο Παρίσι.
Για να καταλάβουμε, κατά προσέγγιση, τι άνθρωπος ήταν ο Σαρτρ, αρκεί να φανταστούμε το εξής «απλό»: Να μας προσέφεραν το Νόμπελ Λογοτεχνίας και να λέγαμε «ευχαριστώ, δεν θα πάρω». Αυτό μπόρεσε να το κάνει ο Σαρτρ ο οποίος ήταν, ταυτόχρονα, ευφυής, αμφιλεγόμενος, ευμετάβλητος, εγωκεντρικός, πολύπλευρος, υπερόπτης, μαγνητικός, μισητός, λατρεμένος. Με λίγα λόγια, ήταν δημιουργός…

Είπε, ανάμεσα στα άλλα
* «Η κόλαση είναι οι άλλοι άνθρωποι»
* «Ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος»
* «Ο άνθρωπος δεν μπορεί να βουληθεί τίποτα, παρά μόνο αν έχει πρώτα καταλάβει ότι πρέπει να στηρίζεται μόνο στον εαυτό του»

Quick Info
O Σουηδός ποιητής Έρικ Άξελ Κάρλφελντ, που κέρδισε και εκείνος το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1918, επίσης αρνήθηκε να το παραλάβει επειδή ήταν γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας εκείνη την εποχή. Το βραβείο δόθηκε μετά θάνατον, το 1931.

Πηγές
* http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Paul_Sartre
* Collection Littéraire Lagarde et Michard, Larousse-Bordas, 1997, ISBN 2-04-000060-7-1re edition
* http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1964/sartre-bio.html

Επιτέλους, εκλογές-τέλος…

Άντε, τελείωσε κι αυτό. (Όχι, μη νομίζετε, δεν το βλέπω ως αγγαρεία, μάλλον έτσι το βλέπουν όσοι κυβερνούν αυτόν τον τόπο)
Τι έμεινε από αυτή την προεκλογική περίοδο; Ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα χρεοκοπίας. Μας το είπαν όλοι, από όλα τα κόμματα, τόσες πολλές φορές, που, ναι, το εμπεδώσαμε. Όχι, βέβαια, επειδή μας το είπαν με νούμερα, με αριθμούς, το ξέραμε και μόνοι μας. Όποιος ζει μια κανονική ζωή, το ξέρει. Υπάρχουν χρέη, υπάρχουν κάρτες, υπάρχουν επιταγές που σκάνε στον αέρα, μισθοί που δεν καταβάλλονται στην ώρα τους, χέρια-πόδια στη γραμμή, μη γελιόμαστε, η δημοσιονομική κατάρρευση οδήγησε στις πρόωρες εκλογές.
Αυτό, λοιπόν, είναι το πρόβλημα που περιμένει λύση, άλλωστε σε αυτές τις εκλογές όλοι περιμένουμε την επομένη ημέρα τους, μπας και σταματήσει να βαθαίνει αυτή η ρημάδα η ύφεση. Δεν θέλω να σπεκουλάρω, βαριέμαι, άλλωστε είναι πολύ εύκολη η κριτική που αναπαράγεται, από παντού πια, για τα κόμματα και τους πολιτικούς, που καταντάει αποπροσανατολιστική και δεν βοηθάει. Αυτό που θα ήθελα, είναι να φύγει η κοινωνία από τη διαπίστωση ότι «απλά» είναι μέρος του προβλήματος και ότι μπορεί να γίνει μέρος της λύσης. Να σχηματιστεί ένα υπόγειο ρεύμα που επιθυμεί την αλλαγή σε όλα, μια κοινωνική δύναμη που θα ποθεί να προχωρήσουν τα πράγματα μπροστά.
Η ερώτηση, βέβαια, που σκάει, είναι η εξής: Είναι η κοινωνία μας ώριμη να παλέψει με τις – όποιες - ψευδαισθήσεις της;
Την απάντηση στα σίγουρα δεν την έχω, ίσως η επόμενη ημέρα των εκλογών μπορεί να ξεκινήσει με αυτήν την ερώτηση. (Κι ενώ είμαι βέβαιος ότι πολλοί δεν καταλαβαίνουν καν την ερώτηση)

Είμαι κλεισμένος σε μία σκοτεινή αίθουσα, στην Πίζα της Ιταλίας, αυτά που μόλις διαβάσατε τα έχω γράψει ένα απόγευμα με χλιαρή, αραιή, εξευτελιστική βροχή. Σε μια σκοτεινή ημέρα που κόβεις τη συννεφιά με το μαχαίρι. Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, όπου δεν ξέρω το αποτέλεσμά τους. Σε μια σκοτεινή μέρα, όπου κανείς στην Ιταλία - ακόμα κι αν βρέξει - δεν φοβάται ότι θα πνιγεί από βουλωμένα φρεάτια, σε μια άκρως βροχερή μέρα όπου οι Έλληνες συνάδελφοι δημοσιογράφοι - που συμμετέχουν στην αποστολή, πάνω σε ένα αεροπλανοφόρο - δεν περιμένουν την ημέρα των εκλογών, αλλά την επόμενη.

Σήμερα οι εκλογές τελείωσαν, σε μια ηλιόλουστη μέρα, όπου σε ηλικία 74 ετών πέθανε, στο Μπουένος Άιρες, η τραγουδίστρια Μερσέδες Σόσα. Η φωνή της ταυτίστηκε με τον αντιδικτατορικό αγώνα στη Λατινική Αμερική…

Μια μετακόμιση...

Κάθομαι στο σαλόνι του σπιτιού μου. Πιθανώς, τη στιγμή που θα διαβάζεις αυτές τις γραμμές, αυτό το σπίτι να μην είναι πια δικό μου. Μετακομίζω.

Οι μετακομίσεις, για όποιο λόγο κι αν γίνονται, έχουν μέσα τους κάτι μαγικό: Μέσα σε κούτες, σακούλες και σφραγισμένα κιβώτια, είναι γραμμένες οι ζωές μας, τις κουβαλάνε μέσα τους. Κλείνουν κύκλους και ανοίγουν άλλους.
Την προηγούμενη φορά που μετακόμισα εδώ, στο Γαλάτσι, στο Γαλατσάκι μου, έκλεινε ένας κύκλος στη ζωή μου και άνοιγε ένας νέος.
Ανάμεσα, λοιπόν, σε πράγματα που είναι υπ’ ατμόν, κάθομαι στο σαλόνι, το main δωμάτιο του σπιτιού, και κάνω τον απολογισμό μου. Ήρεμα, με τσιγάρο στα χείλη, κοιτάζοντας πορτοκαλί και μπλε τοίχους που ξέρουν τα πάντα για μένα, για τη ζωή μου, για τους φίλους μου, για όλα αυτά που έκανα, για όσα έπραξα. Για όλους εκείνους που πέρασαν από δω μέσα και έβαλαν σε πατώματα και ταβάνι τη δική τους αίσθηση, τη δική τους ζωή, τα δικά τους «αχ», τη φωνή τους πάνω ή κάτω από τη δική μου.
Εδώ έβαλαν τα δικά τους «όχι» και τα δικά τους «ναι», για να πάρει η ιστορία της ζωής μου, όπως και η δική τους, το δρόμο της. Εδώ, έσκασαν τηλεφωνήματα στις 3 τα ξημερώματα, εδώ άστραψαν οθόνες κινητών με μηνύματα που άλλοτε είπαν τα πάντα κι άλλοτε, τελικά, δεν είπαν τίποτε. Εδώ έβαλα το δικό μου γούστο, τη δική μου αισθητική που άλλοι επαίνεσαν κι άλλοι ξέρασαν, εδώ έμενε το δικό μου άγχος για να βρω να παρκάρω. Εδώ, σ’ αυτή τη γειτονιά που βγήκα με μποξεράκι για να πάρω εφημερίδες, εδώ που ήταν ο κόσμος μου επί δυο γεμάτα χρόνια. Εδώ, όπου το σπίτι αυτό ήταν η δεξαμενή σκέψεών μου, η έμπνευσή μου, το σπίτι μου είναι η ζωή μου, δεν έχει τίποτα παραπάνω από αυτό που είμαι, μου αρέσει που μπερδεύω τους χρόνους. Αυτό το σπίτι ήταν, είναι και θα είναι όλα αυτά που έχω στο μυαλό μου γι’ αυτό: Ένα φωτεινό ορόσημο στη ζωή μου, ένας φάρος σε αυτά που έζησα, εδώ δεν υπήρχε κανένα σχέδιο, μόνο η διάθεση για πραγματική ζωή.

Δεν ξέρω αν η σωστή έκφραση είναι «θα μου λείψει αυτό το σπίτι». Άλλωστε, ποτέ δεν σου λείπουν τα ντουβάρια, αλλά τα γεγονότα, οι προσδοκίες, τα όνειρα που φωλιάζουν εκεί μέσα, εδώ μέσα. Γι’ αυτό, όταν θα με φέρνει ο δρόμος, θα περνάω από κάτω και θα κοιτάζω να δω αν υπάρχει κάποιο φωτάκι, ένας μικρούλης φάρος, θα περνάω από κάτω και θα εύχομαι να είναι ευτυχισμένοι οι άνθρωποι που θα ζουν έπειτα από μένα εδώ μέσα. Να είναι ευτυχισμένοι, όπως είμαι κι εγώ τώρα. Θα περνάω από κάτω για να μην ξεχάσω όσα έζησα εδώ.
Είμαι πολύ κουρασμένος, ιδρωμένος κάθομαι στην πολυθρόνα ν' ανάψω ένα τσιγάρο, κοιτάζω γύρω μου και με πιάνουν τα γέλια. Το σαλόνι είναι σαν αγορά της Φαλούτζα. Παζάρι, όλα στη μέση, ανοιχτά κουτιά σε ένα σπίτι που έκλεισε τον κύκλο του, ανοίγει έναν άλλον, εδώ που η πραμάτεια μου είναι μεσ’ τη μέση, ανοιχτή, αλλά έχει κλειστούς λογαριασμούς, δε χρωστάει πουθενά...
Meta com is o…
Το είπα και στην αρχή: Οι μετακομίσεις, έχουν μέσα τους κάτι μαγικό...

Κι έπειτα οι διακοπές τελείωσαν…

…κι έπειτα γύρισα ξανά στην Αθήνα που παλεύει να βρει τους ρυθμούς της. Όχι γιατί είναι τόσο δύσκολο να βρεις τους ρυθμούς - αυτοί εκεί είναι, σου κλείνουν πονηρά το μάτι - αλλά επειδή το μυαλό και το κορμί αρνείται. Δυσκολεύεσαι να φορέσεις ρούχα και παπούτσια, αρνείσαι το πρωί να σηκωθείς από το κρεβάτι (ή από όπου σε βρήκε το πρωινό, do you copy?) για να πας στη δουλειά.
Ίσως αυτό συμβαίνει επειδή αυτό που ζούμε όλο το χειμώνα, τελικά δεν είναι η «κανονική», η πραγματική ζωή.
Και το γράφω εγώ, εντελώς αυθάδικα, αφού θεωρώ ότι κάνω μια από τις πιο ενδιαφέρουσες δουλειές του κόσμου, άρα δεν τραβάω κάνα ζόρι που γυρίζω στη… φάμπρικα. Ίσως η άρνηση να επιστρέψεις πίσω στη δουλειά σχετίζεται με μια γενικότερη άρνηση που έχουμε για όλα αυτά που ζούμε, αφού, μην κρυβόμαστε, η καθημερινότητά μας έχει γίνει λίγο κλισέ, μπανάλ, πασέ, προβλέψιμη, κλειστή. Μονοκαλλιέργεια. Σπίτι-δουλειά. Τι κάνεις; Δουλεύω. Τρέχω. Στάνταρ ερωτήσεις, με στάνταρ απαντήσεις. Θεωρώ, λοιπόν, ότι έχουμε συνεχώς την ανάγκη να κάνουμε αποδράσεις με πάσης φύσεως «ταξίδια», για να ξεφεύγουμε. Συμφωνεί μαζί μου κι ο Ιρμπέν στα «Mυστικά του ταξιδιού», ο οποίος διατείνεται ότι δεν ταξιδεύουμε για να ξεκουραστούμε, αλλά για να αποδράσουμε από τις κοινωνικές συμβάσεις.

Ξεκινάει, λοιπόν, μια νέα σεζόν, κι αν θέλουμε να μας πάει καλά, ας πετάξουμε – όσο γίνεται αυτό – απέξω, τα πολλά «πρέπει» και, βασικά, τις κοινωνικές συμβάσεις που έχουν επιβάλλει οι «άλλοι» για μας. Και δεν το παίζω γκουρού, τα λέω (τα γράφω) για να τα ακούω (να τα διαβάζω) κι εγώ.
Ξεκινάει, λοιπόν, μια σεζόν, που μακάρι να φέρει καλές και μεγάλες ανατροπές, στιγμές που θα τις παρακολουθήσουμε με μάτια γουρλωμένα από ευχάριστες εκπλήξεις.
Σαν ένα καλοκαίρι, δηλαδή, μέσα στο φθινόπωρο ή το χειμώνα.

Υ.Γ.1: Δεν ξέρω γιατί έβαλα το West and Girls των Pet Shop Boys να ακούγεται στο μπλογκ (στην περίπτωση που μπορείς να το ακούσεις). Αλλά, γιατί όλα τα πράγματα που κάνουμε θα πρέπει να τα εξηγούμε; (Κι αυτό είναι άλλη μια συμβουλή για τη νέα σεζόν).
Υ.Γ.2: Και μην ακούσω την «ευχή» για «καλό χειμώνα», άλλωστε μεσολαβεί το φθινόπωρο. Καλή μας εποχή να λέμε, για να πιάσει, κιόλας…

I want my MTV

Όταν τα ρολόγια της 1ης Αυγούστου 1981 έδειξαν μεσάνυχτα, ένα καλωδιακό τηλεοπτικό κανάλι (με έδρα το «Μεγάλο Μήλο», τη Νέα Υόρκη, my brother) έκανε το ντεμπούτο του κι έμελλε ν’ αλλάξει μια για πάντα όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο βλέπαμε τηλεόραση, αλλά – βασικά – τον τρόπο με τον οποίο ακούγαμε μουσική. Το πρώτο video clip που μεταδόθηκε ήταν το τραγούδι των Buggles «Video kill the radio star» και όχι των Bangles, όπως πολλοί θεωρούν. Το τραγούδι αποδείχτηκε προφητικό; Αυτοσαρκαστικό σίγουρα, προφητικό σε καμία περίπτωση.
Το νέο που έβαλε το MTV στις ζωές μας, ήταν ότι, πλέον, δεν έβλεπες - μόνο – οπτικοποιημένα τα αγαπημένα σου τραγούδια. Το πιο σπουδαίο είναι ότι το μουσικό κανάλι δημιούργησε μόδες, trend, hype, στάσεις ζωής, χειρονομίες, ατάκες, yo baby, yo…
Για να γίνει αυτό, όμως, για να έρθει η καθιέρωση – μεταξύ μας, δεν άργησε και πάρα πολύ – έπρεπε να αντιπαλέψει με την αντίδραση των δισκογραφικών εταιρειών οι οποίες στην αρχή το αντιμετώπισαν ως το αδηφάγο τέρας που θα συρρικνώσει (αν όχι «καταβροχθίσει») τα έσοδά τους. «Ποιος θα δώσει χρήματα για να ακούσει ένα βινύλιο (ναι, αυτό υπήρχε τότε) όταν μπορεί να ακούει και να βλέπει πολλές φορές μέσα στην ημέρα την επιτυχία της εποχής; Κι όμως, με έναν τρόπο που δεν τον λες μαγικό, αλλά μάλλον αναμενόμενο, οι πωλήσεις των καλλιτεχνών άρχισαν να αυξάνονται αφού τα κλιπ ήταν το καλύτερο προμόσιον. Για παράδειγμα, η καριέρα των Duran Duran εκτινάχτηκε, έτσι μάθαμε τη Μαντόνα, χάρη στο MTV προσπαθούσαμε να χορέψουμε με τον Τζάκο και το – διάρκειας 14 λεπτών! - «Thriller» του.
Και δεν ήταν μόνο αυτοί οι καλλιτέχνες που αναδείχτηκαν στο πέρασμα του χρόνου, όπως και η μουσική που μεταδιδόταν δεν ήταν μονοδιάστατη. Από τις οθόνες μας παρέλασαν επιτυχίες ποπ, ροκ, είδαμε ζώνες heavy metal, κάποιοι φόρεσαν μεγάλα ξυπνητήρια στους λαιμούς τους, αυτό επίτασσε η μόδα του περιθωριακού χιπ-χοπ, me myself and i, μάδα φάκα. Το «άνοιγμα» που επιχειρούσε το MTV δεν είχε να κάνει μόνο με τα μουσικά είδη. Στην πορεία της ζωής του, πέραν των μουσικών νέων και των κλιπ, είδαμε talk shows, reality, τηλεπαιχνίδια, Μπίβις εντ Μπάτχεντ, αλλά και καμπάνιες που είχαν ως στόχο να θυμίσουν ότι αυτός ο τηλεοπτικός δίαυλος που θα έλεγε κι ο – πάλαι ποτέ διευθυντής του 984 – ο Τζανετάκος, ήταν ένα κανάλι για τους νέους που ζουν σε μια κοινωνία που είχε τα προβληματάκια της.
Σαν σήμερα θυμάμαι τη στιγμή που το ΜΤV έδωσε εικόνα, μέσω δορυφόρου, στην Ελλάδα. Θυμάμαι, εκεί, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, τις ατελείωτες ώρες που περνούσαμε στην οθόνη βλέποντας ξανά και ξανά τα τραγούδια που μετέδιδε το κανάλι βασισμένο σε ένα πολύ σφιχτό rotation. Πιο σφιχτό δεν είχες, τύφλα να έχει σήμερα το αυστηρό play list κάποιων ραδιοφωνικών σταθμών. Μπορείτε να θυμηθείτε πόσες φορές έχετε δει το A view to a kill, το Careless Whisper ή το Shout των Fears; Πόσες εξεταστικές ή πόσα διαβάσματα έγιναν με υπόκρουση το MTV; Σε καμία περίπτωση, εγώ δεν μπορώ.

Μπορώ να θυμηθώ, όμως, τη στιγμή που έκανε πρεμιέρα, επίσημα πια, το ελληνικό MTV, στις 5 Οκτωβρίου 2008, με τη συναυλία στο Καλλιμάρμαρο και την παρουσία όλων ημών που μεγαλώσαμε μαζί του κι ένα πλήθος καλλιτεχνών (Γκαμπριέλα Τσίλμι, Κάιζερ Τσιφς) και, φυσικά, των R.E.M.
Εκείνη τη βραδιά, που ούτε στα VIP που καθόμουν δεν ήταν ξενέρωτα, σκέφτηκα ότι, ναι, υπήρχε και θα υπάρχει για πάντα «η γενιά του MTV», ακόμη κι αν αυτό σταματήσει να εκπέμπει κάποια στιγμή. Ενώ το αεράκι φυσούσε στο Παναθηναϊκό Στάδιο, άναψα τσιγάρο μέσα στο πλήθος και κατάλαβα ότι ήμουν άλλος ένας εικονολάτρης του MTV που κάτσιασα μπροστά σε μια οθόνη. Ο Marc Almond συναντά τους Toto, ο Iggy Pop τον George Michael, δεν υπάρχουν πια καρεκλάδες, φλώροι και ροκάδες, οι διαχωριστικές μουσικές γραμμές έσπασαν, αυτό το κανάλι έκανε τους περισσότερους να έχουν ανοιχτές τις τηλεοράσεις τους μόνιμα, ως την καλύτερη ιδέα πορτατίφ που υπήρξε ποτέ, σαν εκείνο το φωτάκι που αλλάζει εικόνες και διώχνει μακριά τη μοναξιά, που σου δείχνει εικόνες από μέρη που θες να πας. Τα ηχεία των τηλεοράσεων τρίζουν, έχουν καεί, οι μουσικές βαράνε δυνατά και κάνουν βόλτες γρήγορα μέσα στις πόλεις σαν κουτσομπολιό, είδες ο Bowie τι φορούσε; Ένας γενναίος κόσμος είναι εκεί, ένας περιοδεύον μουσικός θίασος, με τη μεγαλύτερη ποικιλία που έχει γεμίσει ποτέ τα μάτια σου.
I love you MTV. I want my MTV…

Αθήνα-Ρώμη-Νίκαια και πίσω

Επαγγελματικό ταξίδι. Παραλίγο να αναβληθεί, δε βρίσκουμε πτήση. Βρήκαμε. Πάμε; Πάμε..
Οι Κάννες, όταν δεν έχουν το φεστιβάλ, είναι μια ήσυχη πόλη. Την ησυχία – στην «ηρεμία» μας - διαταράσσουν κάποια «Πωλείται». 900 χιλιάρικα για ένα σπίτι, μάδα φάκα. Αν τα έχεις, βλέπεις Μεσόγειο κάθε μέρα. Από το ξενοδοχείο, από το μπαλκόνι του Ράντισον Χοτέλ, η Μεσόγειος μου κλέβει τη ματιά, το μάτι φεύγει για αλλού. Αν βρεθείς εκεί, η μεγάλη θάλασσα ταξιδεύει γρήγορα τις επιθυμίες σου, είναι αυτό που λέω εγώ «μεσογειακή (δια)τροφή μυαλού». Χωρίς «φούσκωμα» σκέψης, κάνει την καρδιά να λειτουργεί καλύτερα, ό,τι κάνει δηλαδή και η κανονική μεσογειακή διατροφή. Αλλά στο συναίσθημα.

Μια παρέα άναψε φωτιά μπροστά στην παραλία, με κιθάρες τραγουδάνε το Historia de un amor. Ένα ίδιο τραγούδι, για τόσες διαφορετικές ιστορίες αγάπης. Ανάβω τσιγάρο, τους κάνω δεύτερα φωνητικά, καλησπέρα μον αμί και τα πρόσωπά τους φέγγουν από τη φλόγα της φωτιάς τους. Από αυτή που άναψαν κι από εκείνη της ψυχής τους. Που είναι πάντα η πιο φάουσα…
Γράφω στο χέρι, πάνω στις σελίδες του μπλοκ που χαρίζει το ξενοδοχείο, για να μην ξεχάσεις ότι πήγες εκεί. Γράφω σε φύλλα που νοτίζουν και δε φταίει μόνο η υγρασία της Μεσογείου, το συναίσθημα έχει 90% υγρασία. Γράφω στο χαρτί για να μην ξεχάσω, να μην ξεχάσω, να θυμάμαι. Αν δεν τα γράψω στο χαρτί, απλώς δεν υπήρξαν ποτέ.

Άργησα πολύ να γράψω αυτό το ποστ, σα να ήθελα να σιτέψει λίγο ακόμη μέσα μου. Άλλωστε, τα καλύτερα γκολ μπαίνουν στην παράταση. Στις παρατάσεις της ζωής μας. Οι μικρές γιορτές που κάνει το μυαλό μας όταν νικά το χρόνο και κάποιες φορές και την απόσταση, αφού η χειρότερη απόσταση δεν είναι πάντα η χιλιομετρική.
Ένας σκέιτερ, στη μία μετά τα μεσάνυχτα, τρέχοντας, προσπαθεί να ξορκίσει ό,τι τον κυνηγάει. Ό,τι κάνουμε όλοι μας, δηλαδή.
Ναι. Σε αυτές τις μικρές γιορτές που κάνει το μυαλό μας…

Άπερκατ, baby

«Ήθελε να κατατροπώσει τον αντίπαλό του. Να εξαϋλώσει την πυγμή του και να τον ρίξει στο καναβάτσο. Να είναι αυτός που θα στέκεται αγέρωχα όρθιος στο τέλος της αναμέτρησης, αυτός που θα υψώσει τη γροθιά του στον ουρανό. Να πολεμήσει με αξιοσύνη και να νικήσει χορεύοντας πάνω στο ρινγκ, πετώντας στα μήλα των ποδιών του...».

Έτσι ξεκίνησαν όλα. Βάζω το μυαλό μου να θυμηθώ πότε ήταν. Δύσκολο. Σα να έχεις φάει (άλλη μια) μπουνιά στο συκώτι και νιώθεις ότι εκεί τελειώνουν όλα. Η αλήθεια είναι ότι όλα τώρα αρχίζουν για το Άπερκατ και τον Αναστάσιο Οικονόμου, από τις εκδόσεις IntroBooks. Τον Τας, τον Τάσο, τον Tasus. Αν κι εγώ πάντα τον φώναζα Αναστάση. Επίσης, η αλήθεια λέει ότι όλα σχετικά με το βιβλίο φώλιασαν στο μυαλό του για μια πενταετία.
Αυτό το βιβλίο είναι και δικό μου, κι όχι επειδή του έκανα την αρχική επιμέλεια στο κείμενο. Είναι δικό μου επειδή έτσι το νιώθει κι ο Αναστάσης, που μια ζωή όλα θα του τα φέρνω τούμπα. Όλα, εκτός απ’ αυτή τη συγγραφή.
Η αλήθεια του είναι τόσο δυνατή, όσο κι ο Αρναούτης που βρέθηκε στην κορυφή, περνώντας μόνο μέσα από τα δύσκολα, που τα τράβαγε πάνω του σα μαγνήτης, για να τα αρπάξει μετά με νύχια και με δόντια και να τα νικήσει. Η ζωή του έχει μόνο τέτοια σκαμπανεβάσματα και ίσως αυτό να είναι ένα από τα στοιχεία που την κάνουν τόσο γοητευτική. Όσο και την απόδοσή της που έκανε ο κουμπάρος μου. Ναι, ξέχασα να το πω αυτό, δεν είμαστε μόνο συνάδελφοι, όχι μόνο κολλητοί, είμαστε και κουμπάροι.
Μέχρι τώρα έχω διαβάσει αυτό το βιβλίο τρεις φορές, δεν του το είπα ποτέ. Όταν παλεύω με τα δύσκολα, όταν το «δεξί-αριστερό-δεξί» δε βγάζει καλή «επίθεση», ανοίγω τυχαία μια σελίδα του βιβλίου του και χάνομαι. Έτσι, για να θυμάμαι ότι ο μοναδικός - με νόημα - τρόπος για να αντιμετωπίζει κανείς το απρόοπτο της ζωής, τόσο το ευχάριστο, όσο και το δυσάρεστο, είναι ο τρόπος του πολεμιστή. Το οποίο σημαίνει ατάραχος, δυνατός και αποφασιστικός.
Να έρχεται γρήγορα στη μνήμη μου, νικώντας τη λήθη με νοκ άουτ, ότι το θέμα είναι πως, όταν παρουσιαστεί η ευκαιρία, η δεύτερη, η τρίτη ή η τέταρτη - δεν έχει σημασία - να δώσεις το χτύπημα, με την προσποίηση που κάνει ο Mighty Mike, να δώσεις την ώθηση που χρειάζεται και, από τον πάτο που έχεις πιάσει, να φτάσεις και πάλι ψηλά.
Ναι, αυτό το βιβλίο είναι και δικό μου, για να μου θυμίζει το motto της ζωής μου: Η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς. Ή τους δυνατούς. Αυτούς που μπορούν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα και τους άλλους γύρω τους περήφανους.
Όπως ο Μιχάλης Αρναούτης στη δική του ζωή και καριέρα, όπως και ο Αναστάσης, αντίστοιχα, μας κάνουν, με κάνουν περήφανο.
Καλή επιτυχία στο Άπερκατ και στο Μιχάλη, περιμένω κι άλλα παρόμοια χτυπήματα.
Όπως κι απ’ τον Αναστάση. Αναμένω τα ίδια και μεγαλύτερα «χτυπήματα»…
Κι εγώ θα του χαρίζω τέτοια κείμενα, αν και ξέρω ότι δεν ξεπληρώνεις μια ζωή που χρωστάς, με λίγες αράδες, ούτε «δαίμονες» μπορείς να ξορκίσεις. Κι εγώ ξέρω ότι στον Αναστάση χρωστάω τη ζωή μου. Τώρα το ξέρει κι εκείνος. Και ίσως, κάποια στιγμή, να του δώσω τα εισιτήρια για να πάει στην Αμέρικα-Αμέρικα, που είναι (ένα ακόμη) όνειρό του, για να ξορκίσει κι εκείνος τους «δαίμονές» του...

«...Όταν κατέχεις τη στιγμή, καλύτερα να μην την αφήσεις να σου φύγει
Θα έχεις μόνο μία ευκαιρία, μην τη χάσεις
Επειδή η ευκαιρία έρχεται μία φορά μόνο στη ζωή...»

R.I.P., Michael

Η είδηση το έγραφε ξεκάθαρα, οι τίτλοι έπαιζαν με επιτυχία το παιχνίδι των κλισέ:
Πρόωρο τέλος σε ηλικία 51 ετών Πέθανε ο «βασιλιάς της ποπ», Μάικλ Τζάκσον Πρόωρο τέλος, σε μια ταραγμένη ζωή

Για να συνεχίσουν: “Η παγκόσμια μουσική σκηνή θρηνεί για το θάνατο του διάσημου Αμερικανού τραγουδιστή Μάικλ Τζάκσον, ο οποίος απεβίωσε την Πέμπτη σε ηλικία 51 ετών. Ο «βασιλιάς της ποπ» μεταφέρθηκε εσπευσμένα το μεσημέρι της Πέμπτης (τοπική ώρα) από την έπαυλή του στο Μπέβερλι Χιλς σε νοσοκομείο του Λος Αντζελες, έχοντας υποστεί καρδιακό επεισόδιο”.

Θα μπορούσαν να συνεχίσουν λέγοντας ότι «ο κόσμος της μουσικής δε θα είναι πια ο ίδιος», κι άλλα τέτοια κλασικά και εικονογραφημένα. Ίσως να έλεγαν ότι «ο ίδιος δήλωνε Πήτερ Παν, εδώ τα αδέρφια του που τον ζήλευαν», οι κακές γλώσσες ακόμα και τώρα θα μιλούσαν για «το... κόλλημα που είχε με τα παιδιά, με το πόσο καιρό είχε να μας απασχολήσει μουσικά», να, παίζουν τα πλάνα με «το μπαλκόνι και τις ισορροπίες του παιδιού του από τη μασχάλη, 13 φορές κέρδισε Γκράμι, πάντα ήθελε να είναι λευκός, smooth criminal...».
Νέο πλάνο από συναυλία, ο Μάικλ στριφογυρίζει χορεύοντας όπως μόνο εκείνος μπορούσε, εδώ τα λαμέ ρούχα του.

Η αλήθεια είναι ότι μεγαλώσαμε με τον Μάικλ, εκείνος δε μεγάλωσε ποτέ. Εκείνος μας κατάλαβε, ήξερε τι θέλαμε, εμείς δεν τον καταλάβαμε ποτέ. Μόνο θαυμάσαμε το ταλέντο του, σε όλα αυτά που έκανε. Κι αν αξίζει να μας μείνει κάτι, αυτό ήταν: Το ταλέντο του.
Ο δάσκαλός μου, ο Ιωσήφ Αβράμογλου, γι’ αυτό που μόλις έγραψα, για το ταλέντο του, έφτιαξε πολύ γρήγορα ένα group στο Facebook, θα το βρείτε εδώ: http://www.facebook.com/group.php?gid=83640968238

Είμαι τρελά κουρασμένος από τη δουλειά, I’m bad, I’m bad, ανακατεύω με αργές κινήσεις το φρέντο μου, στο σαλόνι μου χορεύει ο Μάικλ με τα ζόμπι του από το «Θρίλερ», beat it, dirty Diana, οι κιθαριές του Σλας από τους Γκανς...
Ανάβω τσιγάρο, ο Μάικλ, ο Jacko, τώρα πια, είναι ένας άλλος...

Αντίο, ρε Αντώνη...

Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το αποχαιρετάς φίλους, συνομήλικους. Ειδικά εκείνους που δεν ήσουν ποτέ σου κολλητός τους, αλλά ένιωθες ότι επικοινωνούσες. Ότι μπορούσες να πεις λόγια πολλά, με ένα και μόνο βλέμμα. Εκείνους που ένιωθες και νιώθεις ότι είχες ακόμη πολλά να μοιραστείς. Για όλα εκείνα που δεν πρόλαβες να πεις.
Ο Αντώνης Τριφύλλης, ήταν – και είναι – ένας από εκείνους. Ανήκε στα ωραία τυπάκια που έχουν μπόλικη ζωή μέσα τους, που μπορούσε να πιάσει τη ζωή και να τη στύψει. Πατέρας μεν ενός πιτσιρικά, αλλά πατέρας όχι από εκείνους που ξέρεις, αλλά από εκείνους που χτυπάνε ακόμα τατού, που γελάνε δυνατά, που είναι για πάντα παιδιά. Ερχόταν κάθε τόσο και, σκουντώντας με, μου έλεγε «Σπύρο; Σπύρο; Ακούς; Λέγε, ρε! Παίζει καμιά καλή συναυλία;».
Από σήμερα ο Αντώνης δε θα είναι ανάμεσά μας κι αυτό πονάει πάρα πολύ. Ξέρω ότι δε θα ήθελε να στεναχωριόμαστε που έφυγε, αλλά, ρε Αντώνη, σόρι, τα δάκρυα κυλάνε μόνα τους, δεν το ελέγχω.
Ξέρω, επίσης, ότι αν ήταν εδώ θα κάναμε άλλη μια μεγάλη συζήτηση – όπως εκείνες στα κλεισίματα κάθε τεύχους – και θα λέγαμε γελώντας όλα εκείνα τα σοφά, κυνικά κλισέ, που ισχύουν σε τέτοιες περιπτώσεις:
«Η ζωή είναι μικρή για να είναι μίζερη», «αλίμονο σ’ αυτούς που φεύγουν», «μην ξεχνάς πως είσαι θνητός», «ζήσε την κάθε στιγμή σα να είναι η τελευταία».
Και μετά θα γελούσαμε δυνατά, θα ανάβαμε τσιγάρο, θα κοιτιόμασταν και ταυτόχρονα θα κλαίγαμε από τα γέλια, λέγοντας: «Μια μέρα αυτό θα μας σκοτώσει, όποιος ζήσει να θυμάται ότι το είπαμε!»...

Βάζω να ακούσω Cure – Lullaby, σα νανούρισμα, η πόρτα σε κάποιο από τα γραφεία της Option Press ανοίγει, μπαίνει μέσα ο Αντώνης με το κοντομάνικο πουκάμισό του, τη βερμούδα και τα αθλητικά του, «πού ‘σαι, ρε Αντόνιο, εδώ είσαι;», «όταν θα φύγω θα το καταλάβετε, μάγκες...».
Ακόμα δεν το έχουμε καταλάβει, δεν ξέρω αν αυτό θα γίνει κάποια στιγμή.
Αλλά όσο προλαβαίνω, δώσε, ρε φίλε, χαιρετίσματα στον Τζιμάκο τον Μόρισον. Και να προσέχεις, ρε...

Πότε...

Αυτή η λέξη, αυτές τις μέρες, είναι στα χείλη των περισσοτέρων από εμάς. Πολλά «πότε», συνεχείς ερωτήσεις. Βασικά όλοι ψάχνουμε το χαμένο χρόνο, ανάλογα με τις αντοχές μας. Άλλος μέχρι το Σαββατοκύριακο, άλλος μέχρι τις διακοπές...
Μου αρέσουν πάρα πολύ οι λέξεις που με μια πινελιά, μια έξυπνη ιδέα σαν κεράκι σε τραπέζι βεράντας καλοκαιρινής, μπορούν να αλλάξουν και να γίνουν κάτι άλλο. Να μεταμορφωθούν. Για παράδειγμα, ο αστρονόμος μπορεί να γίνει γαστρονόμος. Τρελαίνομαι (και) για τα ομόηχα. Μανάβης-μ’ ανάβεις. Στείλει-στήλη.
Κάποιες άλλες φορές, ένας παρατονισμός μπορεί να αλλάξει τα πάντα. Το πότε μπορεί να γίνει ποτέ.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που...
...ήρθε κάτι στη ζωή σου και τα έκανε όλα άνω-κάτω;
...ρώτησες «πότε θα ισιώσει το πράγμα;
...σκέφτηκες ότι πρέπει να σταματήσεις να τρέχεις για να αντιμετωπίσεις το παρελθόν σου;
...είπες «γεια, εγώ τρίτος άνθρωπος δε γίνομαι», γκρεμίζοντας παρανομία, ασυνέχεια, μυστικά, συνενοχή, απαγορεύσεις;
...παρά την παραπάνω σκέψη, συνέχισες να θέλεις;
...συνειδητοποίησες ότι, συνήθως, η νύχτα ενώνει τις παράλληλες διαδρομές σε αυτή την πόλη; Και πότε κατάλαβες ότι η αληθινή ζωή δε θέλει να πάει για ύπνο;
...έψαχνες και πάλι απαντήσεις για όλα αυτά που μόλις διάβασες;

Στο ραδιόφωνο παίζει Best, το σάουντρακ αυτής της πόλης, η οποία απλώς άλλαξε τα controls των air conditions από heat, σε cool. Εδώ που αν βγεις ξημερώματα στη βεράντα και κλείσεις τα μάτια, μπορεί και να πλημμυρίσουν τα ρουθούνια σου από τις μυρωδιές τις βαριές των τροπικών. Είναι δύο μετά τα μεσάνυχτα, η οθόνη του κινητού μου ανάβει, όταν αυτό συμβαίνει σημαίνει ότι ζεις. Ανάβω τσιγάρο, δεν ξέρω εάν πρέπει να απαντήσω. Κι αν μου πει «έλα, για μία, τελευταία φορά...»; Απόρριψη; Ναι. Ξερά.

Aνθρώπινες ιστορίες, ζωές βολεμένες, ίσως χαμένες στην πόλη που αρχίζει να βράζει από τα μπετά της, αλήθειες με πρόσωπα που δε θα ξαναδείς, με χαμόγελα που δεν πρέπει να συναντήσεις ξανά, τόσο μεγάλες ιστορίες σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
Η φλόγα φτάνει στο φίλτρο του τσιγάρου μου, ετοιμάζομαι να το σβήσω, το τασάκι στη βεράντα έχει αδειάσει από τις στάχτες, έτσι πρέπει να βλέπω τους ανθρώπους με τους οποίους χάνομαι; Σα στάχτες στο τασάκι;
Ερωτήσεις, ερωτήσεις. Μια από τις ιστορίες της ζωής μου.

Πότε θα πεθάνεις;

Τις τελευταίες ημέρες, στο Facebook, μου στέλνουν μια πραγματικά ιδιότυπη πρόσκληση: «Θες να μάθεις πότε θα πεθάνεις; Η αριθμολογία είναι και αυτή μία προφητεία. Δίνοντας την ημερομηνία γεννήσεώς σου... αν, φυσικά, δε φοβάσαι, θα μάθεις πότε θα πεθάνεις!».

Από τότε που πέθανε ο παιδικός μου φίλος σε ηλικία 12 ετών (ναι, καλά διαβάσατε, δεν έκανα λάθος) είδα το θέμα εντελώς διαφορετικά. Σε αυτό βοήθησε πάρα πολύ και ο παππούς μου που τον έβλεπα να λιώνει κάθε μέρα από τον καρκίνο. Παπάς ο παππούς, λίγο πριν φύγει μου είπε: «Δεν έχει σημασία το πώς θα πεθάνεις, ούτε το πότε. Σημασία έχει να ζήσεις, να τη ζήσεις τη ζωή σου. Γιατί, αγόρι μου, μια ζήση έχουμε όλοι μας.».
- Μα, παππού, δεν υπάρχει επόμενη ζωή; Έτσι δε λέει η θρησκεία μας;
Άναψε τσιγάρο, με κοίταξε ίσια στα μάτια και μου είπε:
«Κι αν δεν έχει; Ζήσε, λοιπόν, και ποτέ να μη χάσεις την περιέργεια που έχεις για ζωή. Μη λογίζεις το θάνατο. Τη ζωή να σκέφτεσαι και τη δική σου τη ζωή μέσα στη ζωή…».

Φυσικά και έχω πολλά «γιατί», που κάπου ξέμειναν μέσα στο μυαλό μου πίσω απ' τα χείλια τα σφιγμένα, πολλές τελείες που μπαίνουν πάνω από τα κόμματα και γίνονται ερωτηματικά. Φυσικά και κάποιες στιγμές σκέφτομαι το θάνατο. Επίσης, θα έπινα ένα ποτό τώρα κι ας μην πίνω ποτέ σταγόνα. Και συνεχίζω να κάνω ignore τις προσκλήσεις που μου στέλνουν για το πότε θα πεθάνω.
Στο ηχοσύστημα του αυτοκινήτου βαράνε οι ΗΙΜ, Join me in death, ανάβω τσιγάρο, γελάω, δεν ξέρω πότε θα πεθάνω, δε θέλω να ξέρω, δε με νοιάζει, μου αρκεί που τώρα ζω.
Στο κάτω – κάτω, κάθε μέρα βιώνουμε κι έναν... ντεμέκ θάνατο. Για παράδειγμα, τι είναι ένας ξαφνικός έρωτας, δίχως καμία συνέχεια;
Ένας σημαδιακός θάνατος, όπου δεν υπάρχει στο στόμα πια φωνή, το κορμί γίνεται «χώμα». Ένας σημαδιακός, αόρατος, περαστικός θάνατος… Ευτυχώς, περαστικός.

Τι σκέφτεσαι τώρα;

Εμένα αυτή την Κυριακή κάτι μου λείπει και, διαπιστωμένο είναι, δεν ξέρω εάν το έχεις σκεφτεί, συνήθως σου λείπουν πράγματα που δεν μπόρεσες να έχεις. Αυτά που δεν πρόλαβες να κάνεις, να ζήσεις, δηλαδή. Τι τα θες, παλιοζωή!
Εγώ αυτήν την ώρα σκέφτομαι θάλασσα, άμμο κι αλάτι, ακούω τραγούδια Κυριακάτικα, αυτά που έχουν μια μελαγχολία κι ένα ανεκπλήρωτο μέσα τους. Οι σκέψεις μου μπερδεύονται από την ένταση που θα φέρει η νέα εβδομάδα, πρέπει να είμαι έτοιμος για τους μαθητές μου στο ΙΕΚ Δομή, πρέπει να κάνω μια εισήγηση, προσπαθώ να αποσυμπιεστώ και σκέφτομαι.
Σκέφτομαι πάλι καράβια, φρέντο στο κατάστρωμα, μαλλιά να χαϊδεύουν τον λαιμό μου, στο γκαράζ του πλοίου με περιμένει το αυτοκίνητο που πάντα θέλω να πάρω.
Πιθανώς να μην είναι αρμόδιο το ρήμα «σκέφτομαι», αλλά το ρήμα «φαντάζομαι».
Από τα ηχεία, ελπίζω να το ακούς κι εσύ τώρα, βαράει το «αφεντικό», τραγουδάω μαζί του. Oh oh I’m on fire… Όλες οι φωτιές μπορούν να σβήσουν, εκτός από εκείνες που είναι στο μυαλό και στην καρδιά. Εκείνες που ξεκίνησαν από σπινθήρα ματιών.
Με λίγα λόγια, για να μη σας ζαλίζω με τα δικά μου, αρχίζω τα mind games με τον εαυτό μου.
Σπυράκο, αγόρι μου, δε θα είσαι, πια, κυκλοθυμικός. Δε θα καπνίσεις. Θα αρχίσεις, πάλι, να τρέφεσαι σωστά. Θα τρέχεις στο διάδρομο περισσότερο. Δε θα σκέφτεσαι. Ακούς; Δε θα σκέφτεσαι. Δε θα σε τραβάνε καταστάσεις που δε σε πάνε πουθενά. Θα «ξεκολλήσεις».
Αρχίζω, δηλαδή, τα παιχνίδια, που - συνήθως - χάνω. Αλλά δεν πειράζει. Είναι ωραίο να παίζεις κι ας χάνεις. Γιατί κι όταν πονάς, ζεις...
Τι σκέφτεσαι τώρα;

Aπό πού είσαι, ρε φάτσα;

Η περίπου δεκάχρονη, σκούρα, θεοβρόμικη μπέμπα, που έχω συντροφιά στα πρωινά μου ταξίδια, Γαλάτσι – Βαρυμπόμπη, αυτό τον καιρό, τσακώνεται με τους φίλους της για τα χαρτομάντιλα. Σε μια γλώσσα που δεν μπορώ να καταλάβω κι ας έχω πάει σε πολλές χώρες. Aλβανικά ή ρωσικά είναι; Ή, μήπως, Ρομά; Mε βλέπει, χαμογελάει, είμαι μόνιμος θαμώνας, παρατάει τον καβγά κι έρχεται με χαμόγελο. «Μαντίλι ή τζάμι;».
«Aπό πού είσαι, ρε φάτσα;», τη ρωτάω με την άνεση του Δυτικού μαλάκα. Σοβαρεύει.
- Aπό το Zεφύρι.
«Όχι πού μένεις, από πού είσαι σε ρωτάω!».
- Aπό δω, απαντάει ακόμα πιο σοβαρή.
«Kαλά, πώς σε λένε τότε;».
- Bασιλική, μου απαντάει.
«Δεν αφήνουμε τις μαλακίες, ρε Bασιλική, που σε λένε Bασιλική, σιγά μη σε λένε και Θεοδώρα», εκνευρίζομαι και η μικρή μου φίλη ξαφνικά, χωρίς χαμόγελα πια, κάνει μεταβολή και εξαφανίζεται. H μικρή μου φίλη φοβάται. Πρώτη φορά - τόσο καιρό που συναντιόμαστε, κάθε πρωί, εκεί, στο φανάρι της Πεύκης - φοβάται. Δε θέλει να μιλάει «ξένα», να έχει «ξένο» όνομα, να «έρχεται» από κάπου. Πρέπει να θυμηθώ να της πάρω την Barbie που μου ‘χει ζητήσει...

Ευτυχώς, υπάρχουν άνθρωποι που ξέρουν πώς να φερθούν σε αυτά τα παιδιά. Για παράδειγμα, το Κέντρο Συμπαράστασης Παιδιών και Οικογένειας (Αρίστωνος 6-8 & Πιερίας 5, Κολωνός-Μεταξουργείο, 10441, Τηλ. 5239402, fax. 5228957, E-Mail: socedact@otenet.gr). Ιδρύθηκε το 1997 από την Κοινωνική και Εκπαιδευτική Δράση (Μη Κυβερνητική Οργάνωση), η οποία αποφάσισε να αφιερώσει τη δράση της στα «κοινωνικά αποκλεισμένα» παιδιά (παιδιά των δρόμων), παιδιά που ανήκουν σε φυλετικές, εθνικές, θρησκευτικές μειονότητες, καθώς και παιδιά που αντιμετωπίζουν ψυχολογικά, οικογενειακά προβλήματα, προβλήματα ρατσισμού και περιθωριοποίησης.
Το Κέντρο παρέχει τις υπηρεσίες του στα παιδιά, στους εφήβους και στους γονείς τους σε ένα ενοικιαζόμενο κτίριο στην περιοχή του Κολωνού, όπου λειτουργεί το Κέντρο Ημέρας για τα παιδιά, το Κέντρο Εφήβων και Νέων καθώς και το Κέντρο Οικογένειας, η Κοινωνική Υπηρεσία, η οποία στηρίζει τις οικογένειες των παιδιών.
Πρωταρχικός σκοπός του Κέντρου είναι τα παιδιά αυτά να ενταχθούν ομαλά και σταδιακά στο κοινωνικό σύνολο και κυρίως να αντιληφθούν ότι υπάρχουν κι άλλες επιλογές στη ζωή τους.

Για τους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες της Eλλάδας, για τα εκατοντάδες εκατομμύρια συμπατριωτών τους στις χώρες τους, να ξέρετε ότι - στη συνείδησή τους - η εικόνα του Έλληνα πια, το έχω ξαναγράψει, είναι η φιγούρα του χωρικού που πυροβολεί πεινασμένους αθώους στον δρόμο, η εικόνα της Eλλάδας είναι ένα πεδίο βολής με δολοφόνους, ναρκοπέδια, μαζικές συλλήψεις, ξυλοδαρμούς, πνιγμούς στο Aιγαίο, μια χώρα που τους ασκεί βία, βία σε όλες τους τις κινήσεις, στην εργασία, στο να βρουν σπίτι, στη βίζα, στο όνομά τους που πρέπει να γίνει χριστιανικό, στη θρησκεία τους που πρέπει να ξεχάσουν, γιατί «εδώ δε γουστάρουμε όσους είναι αλλόθρησκοι». Πόσες φορές έχετε ακούσει αυτή την ατάκα;
H δεκάχρονη Bασιλική «μου», φοβάται. Ήδη διάγουμε τα χρόνια ενός άγριου κοινωνικού πολέμου, που διεξάγεται στα ελληνικά σύνορα και στην Aθήνα. Kάποιοι, όπως ο Aταλί και ο Έκο, λένε ότι πολύ γρήγορα, θα προλάβουμε να το δούμε, ίσως και πριν τα μέσα του επόμενου αιώνα, η Eυρώπη θα είναι έγχρωμη. H Kαλιφόρνια είναι ήδη, όπως έγραφε κάποτε κι ο Γεωργελές στο ΚΛΙΚ, σε ένα εξαιρετικό άρθρο.
Η στάση μας, απέναντι σ’ αυτόν τον άγριο κοινωνικό πόλεμο των μεγαλουπόλεων, στο πώς θα διαχειριστούμε τους ξένους, θα καθορίσει το είδος της ζωής μας τα επόμενα χρόνια. Γιατί αν παίρνω εγώ κούκλα στη Bασιλική, δεν είναι επειδή είμαι πονόψυχος, αλλά γιατί τα προηγούμενα χρόνια καταλάβαμε ότι η ιδέα της δεκαετίας του ‘80 δεν ήταν σωστή, ότι δεν υπάρχει ευτυχία που να βασίζεται στη δυστυχία των άλλων. Tι να την κάνεις την ευημερία αν ζεις σε οχυρωμένα σπίτια-φρούρια των προαστίων, περιτριγυρισμένος από σεκιούριτι, και οι πόλεις σου είναι παραδομένες σε εξαθλιωμένους μετανάστες και ανέργους; Δυστυχώς, η κοινωνία μας φαίνεται να μη στηρίζεται στη συνύπαρξη αλλά στην απόρριψη.

Την Barbie την αγόρασα στη Βασιλική, στην μπέμπα «μου», την έχω δίπλα μου στο κάθισμα της δικιάς μου ακριβής μπέμπας, της BMW μου. Πηγαίνω να της τη δώσω και έχω μάθει να μην κάνω ερωτήσεις που δε με νοιάζει και δε με αφορά η απάντησή τους. Δε με νοιάζει από πού είναι η Βασιλική «μου».
Το πίσω τζάμι του αυτοκινήτου μου είναι όλο καθαρό, εκτός από ένα μικρό κομμάτι που το άφησε από χτες με σκόνη για να γράψει με τα δαχτυλάκια της: Σ αγπο. Το πιο γλυκό «Σ’ αγαπώ» που μου έχουν πει ποτέ, το πιο ποιητικό. Πλησιάζω στο φανάρι, δεν τη βλέπω πουθενά. Το ραδιόφωνο μεταδίδει ότι «H δεκάχρονη Μαρκίς Μπίλι, πέθανε χτες επιτόπου αφού την πάτησε φορτηγάκι, καθώς πουλούσε χαρτομάντιλα στο φανάρι». Κάνω στην άκρη, ένα άλλο κοριτσάκι με πλησιάζει.
«Kάνω καθαρά τζάμια σου;», ρωτάει.
- Όχι, τα θέλω σκονισμένα για να μου γράφουν ποιηματάκια.
Γελάει ειρωνικά και μου απαντάει.
«Άτσε μας, ρε φίλο, η ζωή ντεν έχει ποίηση. Μόνο φορτηγάκια έχει»...

Έλα απόψε στου Θωμά…

Κυριακή του Θωμά. Του άπιστου Θωμά.
Μια - εκ προοιμίου - παράξενη μέρα, όπως έγραφα και πέρυσι. Όπως είναι γνωστό, ο Απόστολος Θωμάς απουσίαζε όταν ο Χριστός, μετά την Ανάστασή του, επισκέφθηκε τους μαθητές του στο υπερώο όπου ήταν συναγμένοι. Όταν πληροφορήθηκε τα σχετικά με την επίσκεψη του Χριστού, ζήτησε να τον δει και να ψηλαφίσει τις πληγές του Σταυρού στα χέρια και τα πλευρά του. Όταν, τελικά, πραγματοποιήθηκε η συνάντηση αυτή μετά από οκτώ ημέρες, ο Θωμάς τον ομολόγησε Κύριο και Θεό του.
Από τη μία, λοιπόν, ήταν η απιστία του Θωμά κι από την άλλη το «Ω, καλή απιστία του Θωμά, βεβαίαν πίστιν εγέννησεν». Κι ας μην ξεχνάμε κι αυτό που είπε και ο Ιησούς: «Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες», βγάζοντας "λάδι" τον Θωμά.

Ο άπιστος Θωμάς ανέκαθεν ασκούσε μια γοητεία πάνω μου. Δύσπιστος... Υποψιασμένος... Έτοιμος να ψάξει τον τύπο των ήλων κι ας τον κακοχαρακτηρίσουν. Άπιστος... Δύσπιστος ... Ολίγον μπουχτισμένος από hi teck θαύματα και, κυρίως, πρόθυμος να πεισθεί μόνο με αποδείξεις, αυτές που είναι καλά διασταυρωμένες.

Σήμερα είπα να ασχοληθώ με την απιστία. Όχι του Θωμά. Την άλλη, στα ερωτικά. Το κορμί σου προδοσία, που λέει κι ο Κότσιρας.
Στα ζωικά είδη η συντροφική αφοσίωση είναι εξαιρετικά σπάνια, το λέει συνέχεια κάθε ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΪ, το εμπεδώσαμε. H φύση έχει προγραμματίσει τα είδη της να είναι άπιστα, για τον απλούστατο λόγο ότι η μονογαμία θα δυσκόλευε πάρα πολύ την ανταλλαγή γενετικού υλικού και, κατά συνέπεια, την επιβίωσή τους. H μονογαμία και η συζυγική πίστη ήρθαν πολύ αργότερα, με τον πολιτισμό και τη Xριστιανική Hθική (που θυμίζει τρελά τη Χούντα και ξερνάω) - κι αυτό βέβαια όχι παντού.
Στους Tροπικούς, ακόμα και σήμερα, δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου μονογαμικές κοινωνίες. Ωστόσο και στις σύγχρονες κοινωνίες η απιστία είναι κάτι το συνηθισμένο κι αυτό διαπιστώνεται από πολλές έρευνες. Tι συμβαίνει, λοιπόν; Mήπως η απιστία έχει βιολογικά αίτια; Mήπως φταίει η χημεία; «Nαι», απαντάνε ορισμένοι ερευνητές. Στον εγκέφαλο του ερωτευμένου εκκρίνονται αμφεταμίνες, όπως η φαινυλαιθυλαμίνη, που ευθύνονται για την κατάστασή του. Δυστυχώς, το χημικό ελιξίριο του έρωτα δεν κρατάει πολύ, συνήθως από 2 έως 4 χρόνια. Για την ανθρωπολόγο Φίσερ αυτό δεν είναι τυχαίο, αλλά αποτελεί ένα μηχανισμό που ανέπτυξε η εξέλιξη προκειμένου να κρατάει μαζί ένα ζευγάρι, τουλάχιστον τον χρόνο που απαιτείται για να αναπτυχθεί αρκετά ο απόγονός τους.

Mετά υποχωρεί η επήρεια των ερωτικών ουσιών και αντί για αμφεταμίνες στο αίμα κυκλοφορούν ενδορφίνες. Στη θέση του πάθους αναπτύσσονται τώρα συναισθήματα συμπόνιας, φροντίδας και αγάπης. Aν αυτά δεν είναι ικανά να σε κρατήσουν, τότε ξεκινάς χωρίς ενοχές την αναζήτηση νέου συντρόφου. Kαι όταν συλληφθείς για τις απιστίες σου, θα ξέρεις - πια - και τη δικαιολογία: «Δεν φταίω εγώ, αγάπη μου, η φαινυλαιθυλαμίνη μου μ’ εξουσιάζει».

Πέραν της πλάκας, τώρα έρχονται οι ερωτήσεις.
Ποιος θα κοστολογήσει σοβαρότερη την απιστία από τη συντροφικότητα; Ποιος θα δώσει τον ορισμό της οικογένειας του 21ου αιώνα; Mπορεί να είναι άλλος εκτός από αυτόν που λέει ότι οικογένεια είναι άνθρωποι που αγαπιούνται και δεν κάνουν «στραβές» ο ένας στον άλλο; Από την άλλη, όμως, τι σημαίνει η «αλήθεια και μόνον η αλήθεια» στον έρωτα; Πόσες φορές η αγάπη δεν επιβάλλει μικρά ψέματα για να μην πληγωθεί ο άλλος; Ποιος είναι αυτός που θα απαιτήσει από τον οποιονδήποτε να λέει την «αλήθεια» για τις ερωτικές του δραστηριότητες, εξαιρώντας τους παντρεμένους και μιλώντας για μια απλή σχέση; Tι μπορεί να σημαίνει διαφάνεια στο σεξ; Η απιστία είναι, τελικά, σαρκική ή εγκεφαλική;

Δεν έχω απαντήσεις σε όλα αυτά. Πιθανώς επηρεάστηκα επειδή είδα πρόσφατα «Την αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι»...

Κυριακή του Θωμά. Του άπιστου Θωμά.
Γιατί τον άπιστο πολλοί εμίσησαν, την απιστία, όμως πόσοι; Μήπως ήταν πολύ λιγότεροι; Γράφω σήμερα γιατί του το χρώσταγα του Θωμάκου. Μια καλή κουβέντα, μια συγγνώμη γιατί το θρησκευτικό «πρέπει» τον έβαλε στα «μαύρα πρόβατα». Και, εν τέλει, ίσως μας έφτιαξε και μια γιορτή.
Έτσι, για να λέμε και σήμερα «χρόνια πολλά» και η «κανονική ζωή» να ξεκινά από αύριο.

Υ.Γ.: Ο Απόστολος Θωμάς, είχε μαρτυρικό τέλος. Καταρχάς ρίχτηκε στη φυλακή. Ύστερα παραδόθηκε σε πέντε στρατιώτες, οι οποίοι τον ανέβασαν πάνω σε ένα βουνό και τον θανάτωσαν, αφού κατατρύπησαν το σώμα του με λόγχες. «Ο Θωμάς, ο οποίος ζητούσε να βάλη το χέρι του στην πλευρά Σου, για σένα νύττεται (του ρήματος νύττω - νύσσω: κεντώ, τρυπώ, πλήττω) την πλευράν του».
Μήπως την πλήρωσε, σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που βασανίστηκε ο Χριστός, για αυτό που είχε πει, το «εάν μη ίδω... ου μη πιστεύσω»;
Είναι τιμωρός ο Θεός; Καλά. Το σταματάω εδώ με τις ερωτήσεις.

21η Απριλίου 1967

Ο μοιραίος εκείνος Απρίλης. Και τα συμπαρομαρτούντα: τανκ, βασιλιάς, Αμερικάνοι, στρατηγοί, κυβέρνηση της Δεξιάς, Φρειδερίκη.
Στις 2 τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου ο συνταγματάρχης Ι. Λαδάς εξαπέλυσε την ΕΣΑ, που συνέλαβε το σύνολο της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας. Ταυτόχρονα, ο διοικητής του Κέντρου Τεθωρακισμένων, ταξίαρχος Στ. Παττακός, έβγαλε τα τεθωρακισμένα και κατέλαβε όλα τα στρατηγικά σημεία της πρωτεύουσας, εφαρμόζοντας το σχέδιο «Προμηθεύς».
Ήταν η αρχή...

«Υπό τα έκπληκτα βλέμματα των ολίγων Αθηναίων, που εκυκλοφόρουν, την προκεχωρημένην αυτήν ώραν, τεθωρακισμένα απέκλεισαν τα Παλαιά Ανάκτορα, ενώ στρατιωτικαί δυνάμεις κατελάμβανον τον ΟΤΕ, τους ραδιοφωνικούς θαλάμους του ΕΙΡ, εις το Ζάππειον και τα υπουργεία.». Καθημερινή
Το χρονικό μιας δικτατορίας ή ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος είναι δύσκολο να γραφεί. Γιατί ο Τύπος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση φιμώνονται ή καταργούνται. Και ακούγεται μια μόνο η φωνή, η φωνή των δικτατόρων. Οι συνωμοσίες, η διαφθορά, τα εγκλήματα, οι δολοφονίες ή δεν γίνονται γνωστές ή εμφανίζονται ως νομιμότητα και τυχαία περιστατικά. Η αλήθεια κυκλοφορεί μόνο από στόμα σε στόμα ή σε ψιλά χαρτάκια (παράνομος Τύπος) ή στα κελιά της φυλακής και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Εκείνο το ανοιξιάτικο πρωινό της Παρασκευής 21 Απριλίου 1967 ήταν λαμπρό και διαυγές. Αλλά στην Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα μπορεί να μην το παρατήρησε κανείς μέσα στη σύγχυση, την αναμονή και την αγωνία για το χειρότερο. Τα τανκ και οι ένοπλοι στρατιώτες ήταν έξω από τη Βουλή, τα υπουργεία, τον ΟΤΕ και άλλα δημόσια κτίρια και στρατηγικά σημεία. Οι αστυνομικοί των Τμημάτων Ασφαλείας έτρεχαν συνοφρυωμένοι στα σπίτια πολιτικών, δημοσιογράφων, αριστερών και δημοκρατικών πολιτών, συλλαμβάνοντας χιλιάδες ανθρώπους βάσει καταλόγων.
Οι συγκοινωνίες είχαν παραλύσει. Το ραδιόφωνο έπαιζε εμβατήρια και δημοτικά τραγούδια, αναγγέλλοντας ενδιαμέσως την αναστολή βασικών άρθρων του Συντάγματος.
Το ξημέρωμα της 21ης Απριλίου 1967 δεν είχε, τελικά, το άρωμα της άνοιξης. Τα τεθωρακισμένα οχήματα δεν άφηναν πολλά περιθώρια ανοιξιάτικης αισιοδοξίας.

Την ημέρα εκείνη ξεκινούσε για την Ελλάδα μια επταετία χωρίς Δημοκρατία, γεμάτη αιματοχυσίες και ανεπανόρθωτα πολιτικά λάθη.

Πώς φτάσαμε στο πραξικόπημα

Τον Ιούλιο του 1965 σημειώθηκε σοβαρό ρήγμα στις τάξεις του κυβερνώντος κόμματος Ένωση Κέντρου, γνωστό στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας με τον όρο Αποστασία του 1965 ή Ιουλιανά. Αφορμή υπήρξε η απόφαση του Γεωργίου Παπανδρέου να αντικαταστήσει τον Πέτρο Γαρουφαλιά από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης και η άρνηση του τότε Βασιλιά Κωνσταντίνου Β΄ να υπογράψει το σχετικό διάταγμα, αν ο διάδοχος του Γαρουφαλιά δεν απολάμβανε της απόλυτης εμπιστοσύνης του.

Ο Γ. Παπανδρέου αναγκάστηκε από τον Κωνσταντίνο να παραιτηθεί στις 15 Ιουλίου 1965. Από εκείνη την ημέρα και μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 1966, ο Κωνσταντίνος προσπάθησε να σχηματίσει κυβερνήσεις με τη συμμετοχή κατά διαστήματα 48 βουλευτών της παράταξης Ένωση Κέντρου (αποστατών) που εγκατέλειψαν τον Γεώργιο Παπανδρέου. Ο όρος Αποστασία προήλθε από τον χαρακτηρισμό αποστάτες που αποδόθηκε στους βουλευτές της Ένωσης Κέντρου που, υπό την προτροπή του επίσης βουλευτή της Ένωσης Κέντρου Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, πήραν μέρος ή έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στις κυβερνήσεις της περιόδου αυτής. Ο Κωνσταντίνος αρχικά διόρισε πρωθυπουργό τον Γεώργιο Αθανασιάδη-Νόβα με υπουργούς αποστάτες βουλευτές την Ένωσης Κέντρου. Η νέα κυβέρνηση όμως δεν είχε πλειοψηφία στην Βουλή, οπότε σχηματίστηκε άλλη κυβέρνηση υπό τον Ηλία Τσιριμώκο.

Όλη η περίοδος που ακολούθησε την αποπομπή της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου χαρακτηρίζεται γενικότερα ως περίοδος πολιτικής ανωμαλίας.
Πηγή: wikipedia

Το Διάγγελμα της χούντας προς τον ελληνικό Λαό

«Ελληνικέ Λαέ

Από μακρού παριστάμεθα μάρτυρες ενός εγκλήματος, το οποίον διεπράττετο εις βάρος του κοινωνικού συνόλου και του Έθνους μας. Η αδίστακτος και αθλία κομματική συναλλαγή, ο εκτραχηλισμός μεγάλης μερίδος του Τύπου, η μεθοδική επίθεσις εναντίον όλων των θεσμών, η διάβρωσίς των, ο εξευτελισμός το Κοινοβουλίου, η κατασυκοφάντησις των πάντων, η παράλυσις της κρατικής μηχανής, η πλήρης έλλειψις κατανοήσεως προς τα φλέγοντα προβλήματα της νεολαίας μας, η κακομεταχείρισις των φοιτητών και σπουδαστών μας, η ηθική κάμψις, η σύγχυσις και η θολότης, η μυστική και φανερά συνεργασία με τους ανατροπείς και τέλος τα συνεχή εμπρηστικά κηρύγματα ασυνειδήτων δημοκόπων κατέστρεψαν την γαλήνην του τόπου, εδημιούργησαν κλίμα αναρχίας και χάους, εκαλλιέργησαν συνθήκας μίσους και διχασμού και μας ωδήγησαν εις το χείλος της εθνικής καταστροφής.

Δεν απέμεινεν πλέον άλλος τρόπος σωτηρίας από την επέμβασιν του Στρατού μας. Η επέμβασις αύτη βεβαίως αποτελεί εκτροπήν εκ του Συντάγματος, αλλά η εκτροπή αύτη ήτο επιβεβλημένη διά την σωτηρίαν της Πατρίδος. Η σωτηρία της Πατρίδος είναι ο υπέρτατος νόμος. Αι εκλογαί, αι οποίαι προεκηρύχθησαν, δεν ήτο δυνατόν να δώσουν την λύσιν εις το υφιστάμενον αδιέξοδον. Πρώτον, διότι, υπό τας παρούσας συνθήκας, ήτο αδύνατος η ομαλή δεξαγωγή των και, δεύτερον, διότι οιονδήποτε και αν ήτο το αποτέλεσμα αυτών, θα ωδηγούμεθα μοιραίως εις την αιματοχυσίαν και το χάος.

Δι’ αυτό επενέβη ο Στρατός. Διά να ανακόψη την πορείαν προς την καταστροφήν, ένα βήμα προ της αβύσσου. Εις ολόκληρον την Χώραν επικρατεί απόλυτος γαλήνη και τάξις. Ο πρόεδρος και τα μέλη της Κυβερνήσεως εστρατεύθησαν προς εκτέλεσιν του προς την Πατρίδα καθήκοντος.

Ποίοι είμεθα: Δεν ανήκομεν εις ουδέν πολιτικόν κόμμα, και ουδεμίαν πολιτικήν παράταξιν είμεθα διατεθειμένοι να ευνοήσωμεν εις βάρος της άλλης. Δεν ανήκομεν ούτε εις την οικονομικήν ολιγαρχίαν, την οποίαν ομοίως δεν είμεθα διατεθειμένοι να αφήσωμεν να προκαλή την πενίαν. Ανήκομεν εις την τάξιν του μόχθου. Και θα σταθώμεν εις το πλευρόν των πτωχών αδελφών μας Ελλήνων.

Ελαυνόμεθα αποκλειστικώς από πατριωτικά κίνητρα και επιδιώκομεν να καταργήσωμεν την φαυλοκρατίαν. Να εξυγιάνωμεν τον δημόσιον βίον. Να απομακρύνωμεν από τον οργανισμόν της Χώρας την σήψιν από την οποίαν εκινδύνευε. Να αποτρέψωμεν τον διχασμόν και την αλληλοσφαγήν προς την οποίαν μας κατηύθυναν κακοί Έλληνες και να δημιουργήσωμεν υγιείς βάσεις δια την ταχείαν επάνοδον της Χώρας εις τον αληθώς ορθόδοξον κοινοβουλευτικόν βίον.

Κηρύσσομεν την συναδέλφωσιν. Από της στιγμής αυτής δεν υπάρχουν Δεξιοί, Κεντρώοι, Αριστεροί. Υπάρχουν μόνον Έλληνες, οι οποίοι πιστεύουν εις την Ελλάδα, εις ένα ευγενές, ανώτερον, και πλήρες ιδεώδες της αληθούς Δημοκρατίας και όχι της Δημοκρατίας του πεζοδρομίου, της οχλοκρατίας και της αναρχίας. Όταν οι Έλληνες είναι ηνωμένοι, θαυματουργούν.

Υπάρχουν βεβαίως, και ελάχιστοι εφιάλται δημαγωγοί, ασυνείδητοι καιροσκόποι και κατ’ επάγγελμα αναρχικοί. Αυτοί επεδίωξαν να μας διχάσουν! Και μας ονομάζουν αριστερούς, κεντρώους, κεντροαριστερούς και δεξιούς. Επεδίωξαν να ενσταλάξουν εις την ψυχήν μας, με κάθε τρόπο, το μίσος των μεν προς τους δε. Επεδίωξαν να μας φανατίσουν και να μας εξωθήσουν εις τον αλληλοσπαραγμόν. Αυτούς τους εμπρηστάς θα απομονώσωμεν και όλοι ημείς οι άλλοι Έλληνες ηνωμένοι, θα βαδίσωμεν εμπρός την οδόν τού προς την Πατρίδαν καθήκοντος και της αρετής. Προς την ριζικήν αλλαγήν. Προς την ευημερίαν και την πρόοδον.

Ο βασικός μας στόχος είναι δικαιοσύνη. Η δικαία κατανομή του εισοδήματος. Η ηθική και υλική εξύψωσις του κοινωνικού συνόλου και ιδιαιτέρως των αγροτών, των εργατών, και των πενεστέρων τάξεων. Η στοργή της Κυβερνήσεως θα στραφή αμέριστος προς την νεολαίαν και τα προβλήματά της. Μετά την παγίωσιν ομαλού ρυθμού και την δημιουργίαν των καταλλήλων προς τούτο συνθηκών, το ταχύτερον δυνατόν θα επανέλθη η Χώρα εις τον Κοινοβουλευτισμόν επί υγιούς βάσεως. Τότε η αποστολή της Κυβερνήσεως θα έχη λήξη.

Προς αποτροπήν του διχασμού και της ετοίμου να εκσπάση εμφυλίου συρράξεως, η οποία ωδήγει εις αιματοχυσίαν και κοινωνικήν και εθνικήν καταστροφήν, η Κυβέρνησις προέβη εις την κήρυξιν του Στρατιωτικού Νόμου καθ’ άπασαν την Χώραν. Η Κυβέρνησις δηλοί κατηγορηματικώς, ότι είναι αποφασισμένη να φέρη εις πέρας δια παντός μέσου και με ταχύν ρυθμόν την βαρείαν αποστολήν την οποίαν ανέλαβεν. Είναι αποφασισμένη να εκπληρώση εις το ακέραιον τας υποχρεώσεις της έναντι του Ελληνικού Λαού. Επικαλείται την καθολικήν συμπαράστασιν του λαού διά την πραγματοποίησιν του σκοπού της. Ζητεί πλήρη πειθαρχίαν προς τον Νόμον του Κράτους. Όπως συμβαίνει εις όλας τας πολιτισμένας Χώρας. Διότι πραγματική ελευθερία υπάρχει εκεί όπου υπάρχει Νόμος. Εκεί, όπου η ελευθερία του ενός φθάνει μέχρι του σημείου, εις το οποίον αρχίζει η ελευθερία του άλλου.

Η Κυβέρνησις οφείλει να προειδοποιήση κατά τον πλέον κατηγορηματικόν τρόπον, ότι οιαδήποτε αντίδρασις εις το εθνικόν της έργον τής αλλαγής, οποθενδήποτε προερχομένη, θα παταχθή πάραυτα διά παντός εις την διάθεσίν της μέσου.

Ζήτω το Έθνος!
Ζήτω ο Βασιλεύς!
Ζήτω η Αιωνία Ελλάς!

Αθήναι τη 22α Απριλίου 1967».

Τα συμπεράσματα δικά σας…

Όσα πρέπει να γνωρίζουμε περί πραξικοπήματος

@ Στο Πεντάγωνο εγκαταστάθηκαν οι ηγέτες της μικρής χούντας, οι συνταγματάρχες Γ. Παπαδόπουλος, Ν. Μακαρέζος και ο ταξίαρχος Στ. Παττακός. Αποπειράθηκαν να αντισταθούν ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Γεώργιος Ράλλης και το Πολεμικό Ναυτικό. Τον πρώτο τον συνέλαβαν, ο ναύαρχος ε.α. Αθ. Σπανίδης υποχώρησε όταν συμβιβάστηκε ο Κωνσταντίνος, ο Κοκός, ντε!.

@ Στις 7 το πρωί η ηγεσία του πραξικοπήματος επισκέφθηκε στα Ανάκτορα Τατοΐου τον Κωνσταντίνο (είπαμε, τον Κοκό!) και του ζήτησε να ορκίσει την κυβέρνησή τους. Ο Κωνσταντίνος (παρά τη συμβουλή του συλληφθέντα πρωθυπουργού Π. Κανελλοπούλου που του ζήτησε να αντισταθεί) συμβιβάστηκε μαζί τους και τους ζήτησε να βάλουν πρωθυπουργό τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κ. Κόλλια, γνωστό από τις παρεμβάσεις του υπέρ των δολοφόνων του Γρηγόρη Λαμπράκη.

@ Η χούντα ανακοίνωσε ότι συνέλαβε 6.500 κομμουνιστές ­ ήταν πολύ περισσότεροι. Το πρώτο θύμα ήταν η νεαρή Αθηναία, Μαρία Καλαυρά, που πυροβολήθηκε την πρώτη μέρα από στρατιώτη γιατί δεν υπάκουσε στις διαταγές.
Λίγες μέρες αργότερα από το πραξικόπημα οι πρώτοι (6.000 και κάποιοι ακόμη) στέλνονταν εξορία στη Γυάρο, για να ακολουθήσουν κι άλλοι. Τα φακελώματα στην Ασφάλεια συνεχίζονται όπως και πριν, αλλά με μεγαλύτερη ένταση.
Οι συλληφθέντες περνάνε από χίλιους εξευτελισμούς και βασανιστήρια, ακολουθούν φυλακές και εκτοπίσεις σε ξερονήσια, εξορία. Εκεί τα ίδια, εξευτελισμοί, βασανιστήρια, πίεση για δηλώσεις υποταγής στο φασιστικό καθεστώς, δηλώσεις μετανοίας. Αλλά και έξω, όσους δεν στέλνουν εξορία, τους καλούν στην Ασφάλεια για δήλωση μετανοίας, για καθολική υποταγή και μετά τις δηλώσεις αυτές τις δημοσιεύουν στον Τύπο για εξευτελισμό και για «σωφρονισμό» των υπολοίπων. Η δημοσίευση των δηλώσεων γίνονταν ήδη από τη δεκαετία του 1930.

@ Οι πρωινές εφημερίδες εκείνης της ημέρας δημοσίευαν τη συνηθισμένη ύλη μιας έντονης προεκλογικής διαμάχης, που συνέχιζε την ανωμαλία του Ιουλίου 1965. Μόνο η «Αυγή» και η «Καθημερινή» είχαν μερικά ψήγματα και υποψίες των γεγονότων και των εξελίξεων της νύχτας.
«Η Καθημερινή» είχε στην πρώτη σελίδα ένα μονόστηλο κορυφής με τίτλο: «Την 2αν πρωινήν εξερράγη στρατιωτικόν κίνημα. Συνελήφθησαν πολιτικοί άνδρες».
«Η Αυγή», πάνω από τον τίτλο της, στην πρώτη σελίδα, έγραφε: «Συνελήφθησαν από στρατιωτικούς οι Μ. Γλέζος, Λ. Κύρκος, Α. Παπανδρέου. Ασυνήθιστες κινήσεις στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων (Λεπτομέρειες στην 8η σελίδα)».

@ Το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 έχει την καταγωγή του κατευθείαν στο συνταγματικό πραξικόπημα του Κωνσταντίνου, τον Ιούλιο 1965.
Η ανωμαλία που δημιούργησε και συντήρησε επί δύο χρόνια, αλλά και η θεωρία που διατύπωσε «περί μιάσματος» ήταν οι ιδανικές συνθήκες για την επώαση του αυγού του φιδιού.
Το πραξικόπημα των στρατηγών, που ετοίμαζε για μερικές ημέρες αργότερα, καθώς και η συγκέντρωση των πραξικοπηματιών σε θέσεις - κλειδιά στις Μονάδες της Αττικής ήταν το καλύτερο πρόσχημα για τη «μικρή χούντα», αφού της έδινε κάλυψη κινήσεων.

@ Η λέξη Χούντα έχει ισπανική προέλευση και σημαίνει σύνδεσμος ή γενικότερα διοίκηση. Ο όρος επικράτησε ιστορικά να θυμίζει ομάδες αξιωματικών που συνωμοτούσαν για να καταλάβουν την εξουσία με ένα στρατιωτικό πραξικόπημα. Τέτοια πραξικοπήματα γίνονταν στην Λατινική Αμερική, αλλά στην Ελλάδα παρόλο που υπάρχει ιστορικό πραξικοπημάτων ο όρος αναφέρεται αποκλειστικά στην επταετή περίοδο δικτατορίας και «γύψου» της Χούντας των Συνταγματαρχών 1967-1974.

@ Η αμερικανική πλευρά γνώριζε μήνες πριν από τον Απρίλιο του 1967 τα σχέδια για την εκδήλωση πραξικοπήματος στην Ελλάδα, αλλά δεν έκανε τίποτα για να το αποτρέψει. Αυτό προκύπτει από τα αρχεία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με την Ελλάδα, την Κύπρο και την Τουρκία, την περίοδο 1964-1968, που αποχαρακτηρίστηκαν, τελικά, και ενώ η CIA επέμενε να κρατηθούν πάση θυσία μυστικά.
Σύμφωνα με τα αρχεία αυτά, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέτασαν στα τέλη του 1966 το ενδεχόμενο να χρηματοδοτήσουν τους αντιπάλους του Ανδρέα Παπανδρέου εν όψει των εκλογών που είχαν προγραμματιστεί. Αυτόν θεωρούσαν άλλωστε ως μεγαλύτερο αντίπαλό τους. Δύο μόλις ημέρες μετά το πραξικόπημα, η αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα επισημαίνει πως το πραξικόπημα δεν πρέπει να αποτύχει, γιατί «η Ελλάδα θα οδηγηθεί εκεί που η Δεξιά φοβόταν ότι θα την οδηγούσε ο Ανδρέας Παπανδρέου».
Έχουν περάσει 42 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 και παρά τη δημόσια συγγνώμη του προέδρου Κλίντον, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αθήνα τον Νοέμβριο του1999, με την οποία οι ΗΠΑ αναγνώρισαν εμμέσως πλην σαφώς το μερίδιο της ευθύνης τους στην επιβολή και εδραίωση της δικτατορίας και αργότερα στην τραγωδία της Κύπρου, οι λεπτομέρειες της αμερικανικής ανάμειξης στις δύο αυτές τραγικές σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας παραμένουν, εν πολλοίς, άγνωστες.

@ Το βασικό σύνθημα «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» δίνει την κεντρική ιδεολογική κατεύθυνση της στρατιωτικοφασιστικής δικταορίας. Και όχι μόνο. Ο εθνικισμός, ο αντικομμουνισμός, η πρόφαση «κομμουνιστικού κινδύνου», η θρησκοληψία, τα κατηχητικά και οι «ηθικές αρχές» στο χώρο της παιδείας αλλά και γενικότερα, γίνονται κυρίαρχα στην καθημερινότητα. Όλα αυτά ασφυχτικά πιέζουν και καταπιέζουν τις λαϊκές μάζες για την αποδοχή τους ως μόνες «αλήθειες», μέσα από αναφορές και διαστρεβλώσεις στην ιστορία, από αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή. Και μην ξεχάσω τα τσάμικα. Πολύ τσάμικο…

@ Η αρχή του τέλους για τη χούντα των συνταγματαρχών ήλθε με την εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο. Το δικτατορικό καθεστώς κατέρρευσε τελικά στις 23 Ιουλίου του 1974, αφού είχε ήδη προηγηθεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Οι πρωταγωνιστές του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου δικάστηκαν το καλοκαίρι του 1975 από το Στρατοδικείο. Κρίθηκαν ένοχοι "εσχάτης προδοσίας" και καταδικάστηκαν σε θάνατο, ποινή που λίγο αργότερα μετατράπηκε σε ισόβια δεσμά.

Η ιστορία, η μνήμη δεν πρέπει να σβήνει, πρέπει να μιλά, να μην ησυχάζει, πρέπει να αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο του φασισμού, της βίας. Η 21η Απριλίου 1967 είναι και όλα εκείνα που δεν μπόρεσα να γράψω λόγω χώρου, όλα εκείνα που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έγιναν. Που έγιναν στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία.

Μ' όλη μου τη μελαγχολία

Σπύρος Σεραφείμ

Υ.Γ.1: Χούντα δε θυμάμαι, μα ούτε ελευθερία, της Μεταπολίτευσης, καημένη γενιά…
Γι’ αυτό σου λέω. Υπάρχει λόγος σοβαρός…
Υ.Γ.2: O αρχιεπίσκοπος δεν ήξερε ότι είχαμε χούντα, σπούδαζε.
Υ.Γ.3:Αυτά είχα να γράψω. Βάλτε και τα δικά σας…

Βιβλιογραφία, πηγές
Ελένη Φαλιάγκα-Παπανικολάου: «Νήσος Γυάρος-Γιούρα» Αθήνα 1989
Ελένη Μουζαράκη: Τα έκτακτα μέτρα, μαζικές συλλήψεις και εξορίες. Εφημ. Εμφύλιος Τύπος φ.53
Γιώργος Καρανικόλας: Οι ρασοφόροι συμφορά του έθνους. Έκδ. Θουκυδίδης.